“Biz, yurttaş olmanın temel bir hak olduğu kadar temel bir ödev olduğunu kabul eden bir ekoloji topluluğuyuz.” şiarıyla kurulmuş Ekolojik Haklar Merkezi Türkiye. Ekolojik Haklar Merkezi, yurttaşların yurttaşlık ödevlerini yerine getirmeleri ve yurttaşlık haklarını kullanmaları için oluşturulmuştur.
Çevre ve kent hakkı mücadelesinde yurttaşların hangi haklara sahip olduğunu öğrenmelerine, doğru bilgiye nasıl ulaşabileceklerine ve sorunlarıyla ilgili nerelere başvurabileceklerine dair destek vermek amacıyla kurulan Ekolojik Haklar Merkezi Türkiye’de bir ilk. Kendilerini şöyle anlatıyorlar:
Ekolojik ve kentsel adaletsizlikler toplumun genelini etkilemeye başladı. Sel, kuraklık, hava kirliliği, kimyasal kirleticiler, gıda, su bozulması, aşırı tarımsal ilaç kullanımı gibi sorunlardan dolayı hem bizlerin hem de canlıların yaşam kalitesi bozuluyor. Temiz hava, iyi gıda, nitelikli su gibi ekolojik haklar ise evrensel haklarımız. Bu sorunların çözümü için etkili bir kamu yönetimine ihtiyaç var. Yurttaşların kamu politikasına katılımını sağlayan ulusal ve uluslararası düzeyde güvence altını alınmış haklarını kullanması, iyi bir kent ve ekoloji için elzem görünüyor. Yurttaşların gündelik kentsel ve ekolojik sorunlarında da başvuru ve bilgi edinme hakkı gibi hakları etkin kullanması halinde sorunların hızlı bir biçimde çözülebileceğine inanıyoruz. Bu hakların etkili kullanılması için Ekoloji Kolektifi Derneği olarak bir yardım masası oluşturduk. Bu yardım masasının adı: Ekolojik Haklar Merkezi.
Nedir Ekolojik Haklar Merkezi?
Ekolojik Haklar Merkezi’nin amacı, ekoloji temelli sorunların ortaya çıkmadan önlenebilmesi ve ortaya çıkan sorunların giderilmesi için temel yurttaşlık haklarının kullanılmasını sağlamaya destek olmaktır. Çevresel ve kentsel karar alma süreçlerine katılım yollarının, başvuru ve bilgilenme haklarının yurttaşlar tarafından daha etkin kullanılabilmesi hedefi ile yola çıkan Ekolojik Haklar Merkezi, başvuruda bulunan yurttaşlara bu bağlamda bilgi sunacak bir platformdur. Bu platformu www.ekolojikhaklar.org adresinden ziyaret edebileceksiniz.
Ekolojik Haklar Merkezi ne değildir?
Ekolojik Haklar Merkezi bir avukatlık hizmeti değildir. Yurttaşların çevresel ve kentsel konularla ilgili doğru bilgiyi nasıl alabilecekleri, doğru kamu idaresine nasıl yönelebileceklerine yönelik bilgilendirme dışında hukuki anlamda herhangi bir destek sunulmamaktadır.
Ekolojik Haklar Merkezi nasıl çalışır?
Ekolojik Haklar Merkezi sözlü veya yazılı başvurularınıza yazılı olarak yanıt verme prensibi ile çalışmaktadır. Başvurularınız ve yanıtları kayıt altına alınarak, başvuru sahibi yanı sıra anonim olarak ilgili her kesimin erişimine sunulmaktadır.
Ekolojik Haklar Merkezi’ne nasıl başvuralabilir?
Ekolojik Haklar Merkezi’ne telefon veya internet yoluyla ulaşabilirsiniz (www.ekolojikhaklar.org). Soracağınız sorunun hâlihazırda sitede yer alan ve yanıtlanmış sorular arasında olma ihtimaline karşın soru veri tabanında arama yapabilmeniz mümkün. İnternet sayfasında aradığınız bilgiyle ilgili içeriğe ulaşamıyorsanız lütfen bize yazın veya bizi arayın. Ekolojik Haklar Merkezi’nden etkin olarak yararlanabilmek için, sorunuzu doğru ve özlü bir biçimde oluşturmanız önemli.
Ekolojik Haklar Merkezi nasıl çözümler üretir?
Ekolojik Haklar Merkezi, doğru çözümler için yurttaşların doğru sorularla, doğru kurumlara yönelmesini sağlamayı hedefliyor.
Biz, şu tarz sorularla doğru kurumlara ve doğru çözümlere yönelmenize yardımcı olabiliriz:
Başvuru Hakkı: Belediyeye dilekçe verdim, ne zaman yanıt gelir? Dilekçemi verdim, şimdi ne olacak? Dilekçeme yetkili biz değiliz yanıtı verildi, ne yapmalıyım?
Bilgilenme Hakkı: Bilgi edinme yolu ile Bakanlığın kent meydanı projesi görüşünü öğrenebilir miyim? Bakanlık hangi durumlarda, aldığı görüş yazılarını vermez?
Katılma Hakkı: Mahallemizdeki AVM’nin ÇED süreci hakkında nereden bilgi edinebilirim? Her AVM için ÇED süreci işletilmesi zorunlu mudur?
Ekolojik Haklar Merkezi kimin için?
Başvuru, bilgi edinme ve katılım yollarını etkin kullanabilmek için, çevresel ve kentsel konularda doğru bilgi edinip edinmediğinizden emin olmalısınız. Bundan emin olamıyorsunuz, belki de nereye, nasıl, hangi araçlarla yöneleceğinizi bilmiyorsunuzdur. Eğer durum buysa; Ekolojik Haklar Merkezi size bir soru bir yanıt temin edebilir.
Ekolojik Haklar Merkezi, kamu yöneticileri, yerel ve merkezi yönetimler açısından da kamu politikalarının hangi noktalarını etkinleştirmenin gerekli olduğunun anlaşılmasına destek sunabilir. Hem sivil topluma hem de idarelere etkili bir biçimde veri temini sağlanabileceği umulmaktadır.
Bu yardım masası, Avrupa Birliği Demokrasi ve İnsan Hakları için Avrupa Aracı tarafından desteklenen “Türkiye’deki Taban Çevre Örgütlerinin Güçlendirilmesi ve Çevre Konularında Karar Verme ve Kentsel Haklar Konularına Katılımlarının Sağlanması” Projesi kapsamında hayata geçirilmektedir.
