İstanbul’un 39 ilçesi arasında tarihi ve coğrafi konumuyla en özel yere sahip olan Adalar İlçesi’nin tüm yılı adada geçiren ada sakinleri dışında sadece yazlarını Adalar’da geçiren veya günübirlik ziyaret edenlerle yıl içinde nüfusu günlük 16500 ile 200 bin arasında değişmektedir. Tek bir ada olması bile atık yönetimi açısından ciddi zorluklar içeriyorken, ilçe Büyükada, Heybeliada, Burgazada, Kınalıada ve Sedefadası’na ek olarak temizlik hizmeti verilmesi gerekli olan Yassıada ile birlikte 6 ayrı adadan oluştuğundan, lojistik problemler atık yönetimini zorlaştırmaktadır.
Lojistik problemler dışında Adalar Belediyesi’nin maddi kaynakları da modern atık yönetimi projelerini finanse etmek için yetersizdir. Özel günlerde ziyaretçilerle birlikte günlük nüfusu 200 bin kişiye ulaşmasına karşılık ikametgahı Adalar İlçesi’nde olan kişi sayısı az olduğundan bütçe her yıl açık vermektedir.
Bu konuyla bağlantılı olarak Adalar Belediyesi’nin iş gücü kaynağı da yetersizdir ve Belediye Kanunu’ndaki “gelirlerin ancak %30’u personel maaşları için ayrılabilir” kısıtlaması nedeniyle yeni personel alımının önümüzdeki yıllarda yapılması mümkün değildir.
Adalar Belediyesi 5 adaya 23 temizlik personeli ile hizmet vermeye çalışmaktadır. Bu sayıya araçların şoförleri ve masa başı personeller dahildir.
Bunların dışında atıkların yok edilmesinde yerinde çözüm önerileri Adalar’ın yapısı ile bağdaşmadığından maliyetli ve yoğun insan gücü gerektiren, zaman alıcı yöntemlerle atıkların ana karaya götürülmesi şeklinde bir çözüm oluşturulmuştur.
Çevreye duyarlı olmayan yöntemlerden uzaklaşılarak sıfır atık hedefine ulaşılabilmesi için duyarlı ve bilinçli büyük bir halk kitlesinde sahip olan ilçede, bu gücün doğru yönlendirilmesi ile başarıya ulaşmak mümkündür.
Bunun gerçekleşmesi için Büyükada Nizam ve Maden Mahallesi Dayanışma Grupları’nın gerçekleştirdiği projeler şunlardır:
1 - PLASTİK, KAĞIT VE METAL ATIKLARIN GERİ DÖNÜŞÜMÜ
Mevcut durum: Her hafta yaz döneminde 100 ton, kış döneminde yaklaşık 50 ton çöp üretilen Adalar İlçesi’nde bu çöplerin %50-60’ının geri dönüşüme uygun olduğu tahmin edilmektedir. Geri dönüşüme uygun çöplerin kaynağında ayrımı yakın zamana kadar başarılamadığından kesin oranı saptamak mümkün değildir.
Adalar’ın tüm alanlarında geri dönüşüm için kullanılması gereken mavi çöp kontenerleri olmasına karşılık (Büyükada’da yaklaşık 100 adet) bunlar halk tarafından normal çöp konteynerleri ile aynı şekilde kullanılmaktadır. Ayrıca konteynerlerin büyük kısmı fa fiziki olarak kötü durumdadır. Bir bölümünün kapakları veya tekerlekleri kırılmış ya da yerlerinden çıkmıştır.
Adalar İlçesi’nde Belediye tarafından ihale ile geri dönüşüme uygun çöplerin toplanması işi bir özel şirkete verilmiştir. Ancak kaynağında ayrılmayan, konteynerlere ayrılmadan atılan çöplerin geri dönüşüme kazandırılması sorunu azalarak da olsa devam etmektedir. İhaleyi alan özel firma sadece kaynağında ayrılmış çöpleri toplayarak geri dönüşüm tesisine göndermektedir. Kayıtlar düzgün işlenmediğinden bu yolla ne kadar plastik, kağıt ve metal atık geri dönüşüme gitmektedir halen net değildir.
Bütün bu zorluklar yanında Temmuz 2021’den itibaren çalışmaya başlayan Nizam ve Maden Mahallesi Dayanışma gruplarının motivasyonuyla Büyükada’da başlayan sivil insiyatif ile 8 haftadır, hafta boyunca toplanan plastik, kağıt ve metal atıklar adalılar tarafından mavi poşetlerle, evlerine en yakın konteynırların yanına pazartesi günleri saat 11.00’a kadar çıkartılmakta ve geri dönüşüm ekipleri tarafından bu poşetler 11.00-14.00 arasında toplanarak geri dönüşüm toplama tesisine götürülmektedir. Geri dönüşüm çabasında poşet kullanmak istemeyen Adalılar için Adalar Belediyesi ile birlikte şifreli kilitli 4 adet konteyner yerleştirilmiştir. Bu konteynerler 8 hafta boyunca amacına uygun şekilde kullanılmıştır.
Projenin engelleri: Mevcut geri dönüşüm konteynerlerinin ne şekilde kullanılacağının halkın çoğunluğu tarafından bilinmemesi.
Projenin ihtiyaçları: 8 hafta boyunca gönüllüler tarafından temin edilen mavi geri dönüşüm poşetlerinin, kampanyanın yaygınlaşacağı ve yaz döneminde ada nüfusunun artacağı da hesaba katılarak düzenli olarak temin edilme yolunun bulunması. Bu amaçla haziran ayına kadar aylık 1000 adet, sonrasında haziran-ekim arasında aylık 5000 adet mavi renkli, 80x110 cm boyutlarında poşet temini gereklidir. Mevcut yanlış kullanılan plastik mavi renkli geri dönüşüm konteynerlerinin doğru kullanılması için 5 adet şifreli bisiklet kilidi temin edilmesi ve ağır kapak yapısından dolayı, şifreli kilit olmadan da doğru kullanıldığı görülen 5 adet metal geri dönüşüm konteynırlarının temini mavi poşet kullanımını azaltacaktır.
2 – CAM ATIKLARIN GERİ DÖNÜŞÜME KAZANDIRILMASI
Mevcut durum: Şu an için Adalar’da cam atıkların geri dönüşüme kazandırılabilmesi için herhangi bir program mevcut değildir. Duyarlı Adalılar cam şişe, kavanoz gibi bireysel atıklarını veya ormanlık alandan topladıkları şişeleri kendileri ana karaya taşıyıp ulaşabildikleri cam kumbaralarına atarak sorunun çözümüne katkıda bulunmaya çalışmaktadır ancak bu yöntem mevcut cam atıkların çok az bir bölümünün geri dönüşümünü sağlamaktadır. Adalar Belediyesi ülke çapında cam atıkları geri dönüşüme kazandırmak için çalışan Özen Cam firması ile iletişime geçerek ilk planda Büyükada’ya cam kumbarası yerleştirmesi isteğinde bulunmuştur, ancak bu kumbaraların taşınması, boşaltılması elde edilen camın gelirinin üzerinde olduğundan olumlu yanıt alınamamıştır.
Projenin engelleri: Büyükada’da yerleştirilecek cam kumbaralarının içindekilerin ana karaya taşınması ancak çıkarma gemileri ile mümkün olabildiğinden bunun maliyeti karşılanmadığı sürece ticari bir firmanın geri dönüştüğünde 1 ton için 90 TL elde edilen cam atıkları Adalar’da toplamayı kabul etmesi mümkün görülmemektedir.
Projenin ihtiyaçları: Nizam ve Maden Mahalleleri ile iskele meydanına yerleştirilecek 3 adet cam konteynırının içeriğini ayda iki kez karşıya taşıyacak araçların çıkarma gemisini kullanmaları için gerekli bedelin (yaklaşık olarak aylık 2000 TL) bulunması.
3 - PAZAR YERİNDE ve MARKETLERDE POŞET KULLANIMININ KALDIRILMASI
Mevcut durum: Büyükada’da Perşembe günleri kurulan pazar yerinde ve marketlerde satılan ürünlerin tamamının halka sunumu plastik poşetlerle yapılmaktadır. Plastik poşet kullanımının pazar yerinde ve marketlerde önlenebilmesi için ada kartı olan kişilere 1 ay boyunca ücretsiz bez torba dağıtılması planlanmıştır. Bu şekilde halkın plastik poşet kullanımından vaz geçmesi ve geri dönüşüm konusunda bilinç kazanılmasına yardımcı olunması amaçlanmaktadır. Bu kampanya Ocak 2022 de yapılmaya başlanabilirse “Yeni bir yıl yeni başlangıç; geri dönüşüm için geç değil” başlığıyla etkili olunabilir.
Projenin engelleri: Projenin başlangıç tarihi olan yeni yıla kısa süre kalmış olması, sponsorsuz ilerlemenin mümkün olmaması.
Projenin ihtiyaçları: İlk planda 5000 adet bez torba temini için kaynak gereklidir.
4 – EVLERDE KOMPOST YAPIMI
Mevcut durum: Adalar’da, evlerin çok büyük bir kısmının bahçeli olması nedeniyle kompost yapımına uygun olmasına karşılık, yakın zamana kadar kısıtlı kişi tarafından evlerde bireysel olarak kompost yapılmaktadır. Kompost yapımının yaygınlaştırılması için son 2 ayda Nizam ve Maden Mahallesi Dayanışma Grupları tarafından bir kampanya başlatılmıştır. Kampanyanın başlangıç tarihi olarak 29 Ekim tarihi ilan edilmiştir. Bu tarihten önce kompost yapımıyla ilgili doküman hazırlanmış ve 350 kişilik grup ile paylaşılmıştır. Ayrıca kompost yapımıyla ilgili tecrübe paylaşımı için uygulamalı toplantılar düzenlenmeye başlanmıştır. Kampanyanın başlangıcıyla 30’a yakın Adalı kompost yapar hale gelmiştir.
Projenin engelleri: Projenin halkın tamamına ulaştırılması için halihazırda bir yol mevcut değildir.
Projenin ihtiyaçları: Adalar Belediyesi’nin kompost yapımı ve inorganik atıkların geri dönüşümü konusunda tüm adalılara sms yoluyla bilgi vermesi için bütçe desteği gereklidir. Bu iletişimin sağlanmasından sonra kompost yapmak isteyen kişilere kompost sandığı temini için ağır yüklerin forkliftler yoluyla taşınmasını sağlayan ahşap paletlerden kompost sandığı yapmak için gönüllülerin desteğine ihtiyaç olacaktır. Bunun yerine kompost yapmaya başlayacak ilk 100 kişiye ticari olarak üretilmiş kompost sandıklarının hediye edilmesi de bir diğer yol olabilir.
5 – ADALAR’DAKİ AĞAÇ BUDAMA ATIKLARININ MALÇ OLARAK ADALAR’DA KULLANILMASI
Mevcut durum: Sonbahar döneminde adalıların bahçelerindeki ağaçların budama atıklarını çöp konteynerlerinin yanına ya da kaldırımlara bırakıyor olması hem görüntü kirliliğine yol açmakta hem de bu değerli atıkların normal çöplerle birlikte heba olmasına neden olmaktadır.
Nizam ve Maden Mahallesi Dayanışma Grupları’nın çabasıyla son dönemde Adalar Belediyesi’ne yıllar önce gönüllüler tarafından hibe edilmiş olan yongalama makinası, ihtiyacı olan Adalılar’a kullanacak operatör ile birlikte ücretsiz olarak verilmeye başlanmıştır. Ayrıca ana ve ara sokaklarda yol boyunca yerleşen ağaçların belediye ekiplerince budanması ile elde edilen atıkların ana karaya gönderilip yakılarak elektrik enerjisine dönüştürülmesi yerine Adalar’da malç haline getirilip orman arazisine bırakılarak toprağa katılmasının sağlanması isteği İBB Koordinatörlüğü tarafından olumlu karşılanmıştır. Bu yolla ciddi miktarda budama atığının Adalar’da kalması sağlanmıştır. Yakın zamanda halka budama atıklarını haftanın belli bir gününde kapısının önüne çıkarması halinde Adalar Belediyesi tarafında ücretsiz olarak alınacağı bilgisinin verilmesi ve elindeki yongalama makinasının bir kamyonet arkasında çekilerek yongalamanın yerinde yapılarak caddelerde ilerlenerek hareket edilmesi planlanmaktadır. Bu şekilde hem budama atıkları malç haline gelecek hem de hareket halindeki araç iş üzerinde görüldüğünde bilinç oluşumuna katkıda bulunacaktır.
Projenin engelleri: Bu proje için yeterli personel olmaması projenin önündeki en büyük engeldir. Bunun dışında Adalar’daki tüm projelerde olduğu gibi projenin duyurulma sorunu olacaktır.
Projenin ihtiyaçları: Proje için gerekli yongalama makinası ve çekici kamyonet Adalar Belediyesi’nin elinde mevcuttur. Gerekli personel için gönüllülerin dönüşümlü olarak yardımcı olması planlanmaktadır.
6 – ÇOCUKLARDA GERİ DÖNÜŞÜM BİLİNCİNİN OLUŞTURULMASI İÇİN HEDİYE KAMPANYASI
Mevcut durum: Mavi renkli çöp konteynerlerinin Adalar’da istisnasız yanlış kullanılıyor olması bu konuda bir bilinç eksikliği olduğunu göstermektedir. Bu bilincin oluşturulmasına çocuklardan başlanması hem kısa hem uzun vadede kalıcı yarar sağlayacaktır. Daha önce Ataşehir Belediyesi’nin yaptığı kampanyaya benzer şekilde 670 metal, içecek kutusu getiren her aileden bir çocuğa bisiklet hediye kampanyası hem çocuklarda hem ailelerinde bu bilincin oluşmasına önemli katkıda bulunacaktır. Bu kampanyanın ardından ikinci bir kampanya olarak 1000 adet plastik şişe getiren yine her aileden bir çocuğa tablet bilgisayar hediye edilerek verilen eğitimin birbirini tamamlaması ve pekişmesi sağlanabilir. Günlük 500 bini bulan ziyaretçi sayısı ve bu ziyaretçilerin çoğunlukla bıraktıkları çöplerin geri dönüşüme uygun atıklar olması sebebiyle adalı her çocuğun bu kampanyaya katılma ve bu bilince ulaşma imkanı olacaktır.
Projenin engelleri: Projenin gerçekleşmesi ciddi bir sponsor desteği gerektirmektedir.
Projenin ihtiyaçları: Projenin tüm öğrenci ve ailelerinin ilgisini çekebilmesi için en az 100 bisiklet ve 100 tablet hediyesi gereklidir. Ayrıca bu kampanyanın başlamadan önce basında ve sosyal medyada duyurusu yapılmalıdır. Bunun dışında Adalar Belediyesi’nin kampanyayı tüm adalılara sms yoluyla duyurması için bütçe desteği gereklidir.
7 - ÇOCUKLARDA GERİ DÖNÜŞÜM BİLİNCİNİN OLUŞTURULMASI İÇİN KOMPOST BİSİKLETİ PROJESİ
Mevcut durum: Adalar’da organik atıkların kompost yoluyla toprak haline gelebileceği bilincinin oluşturulmasına ihtiyaç vardır. Kalıcı olarak bunun gerçekleşmesi için okullarda eğitimcilerle işbirliği içinde çalışmak için kompost bisikleti temin edilerek Adalar’ın okullarında dönüşümlü olarak dolaştırılması planlanmaktadır. Bu bisiklet çocuklar tarafından kullanıldığında sisteme bağlı kompost sandığı dönerek hareket edecek ve içindeki organik atıkların kompost olma süreci çok hızlanacaktır. Bunun öğrenciler tarafından görülmesi bilincin oluşmasına katkı sağlayacaktır.
Projenin engelleri: Projenin gerçekleşmesi için sponsor desteği gerektirmektedir.
Projenin ihtiyaçları: Projede kullanılmak üzere 1 adet kompost bisikleti temini sağlanmalıdır.
8 – ÇOCUKLARA OKULLARDA GERİ DÖNÜŞÜM KONUSUNDA BİLGİLENDİRME PROJESİ
Mevcut durum: Dünyanın bir çevre felaketine sürüklendiği bu günlerde Adalar’ın bilinçlendirilmesi amacıyla çocuklara bir eğitim programı yapılmıştır. Bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı ile anlaşması olan ÇEVKO ile iletişime geçilmiş ve Ada okulları ile irtibatı sağlanmıştır. Aralık ayı içinde Büyükada’da bütün öğrencileri kapsayacak şekilde eğitimin gerçekleşmesi planlanmıştır.
Projenin engelleri: Projenin gerçekleşmesi için bir engel görülmemektedir.
Projenin ihtiyaçları: Proje için bir ihtiyaç kalemi gözükmemektedir.
9 – MAHALLE BOSTANI PROJESİ
Mevcut durum: Adalar’da müstakil bir alanı olmayan kişilere Adalar Belediyesi’nin sebze, meyve yetiştirebileceği alanlar ayırması planlanmaktadır. Bu şekilde toprağın uygun şekilde kullanımını Ada halkı uygulamalı olarak görebilecek, burada tecrübe paylaşımı gerçekleşebilecektir. Ayrıca mahalle bostanı alanı ortak kompost yapımı için de kullanılacaktır. Mahalle bostanı bu amaçlarının dışında okulların geri dönüşüm konusunda eğitim alanı olarak da kullanılabilecektir.
Projenin engelleri: Projenin gerçekleşmesi için bir engel görülmemektedir.
Projenin ihtiyaçları: Adalar Belediyesi’nin uygun ve yeterli bir alanı tahsis etmesi gereklidir.
10 – EV EŞYALARININ İHTİYAÇ SAHİPLERİNE ULAŞTIRILMASI PROJESİ
Mevcut durum: Adalıların koltuk, dolap, buzdolabı gibi eşyalarını konteynerlerin yanına ya da kaldırımlara bırakıyor olması hem görüntü kirliliğine yol açmakta hem de bu değerli atıkların normal çöplerle birlikte heba olmasına neden olmaktadır. Çoğu zaman iyi durumda ve kullanılabilir olan bu eşyalar çöp muamelesi görmektedir. Kullanılabilir durumda olan bu eşyaların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılabilmesi, aynı zamanda Adalar Belediyesi’nin bu eşyaları çöp olarak ana karaya taşımak zorunda kalmasının da önüne geçecektir. Projede halka her ayın bir günü bu tür eşyalarını belli saatler arasında kapısının önüne çıkarabileceği, bunların Adalar Belediyesi tarafından ücretsiz olarak alınacağı bilgisi verilecektir. Bu toplanan eşyalar korunaklı bir alanda muhafaza edilecek, haftanın belli bir gününde halkın ziyaretine açılacak, ihtiyacı olana kimlik karşılığı ve kaydı tutularak ücretsiz olarak verilecektir.
Projenin engelleri: Adalar Belediyesi’nin eşyaların depolanacağı korunaklı bir depolama alanı mevcut değildir.
Projenin ihtiyaçları: Ev eşyaların depolanacağı alanda ilk planda 250 metrekare kapalı bir alan oluşturulması gereklidir.
11 – ÇÖP KONTEYNIRLARININ GİYDİRİLMESİ PROJESİ
Mevcut durum: Özellikle Adalar’ı günübirlik gezen ziyaretçiler konteyner ve çöp kovalarını kullanmayıp yollara, ormanlık araziye hatta konteynerin hemen yanına yoğun oranda çöp atma eğilimindedir. Adalar’daki çöp konteyneri ve kovalarının fiziki durumu çok kötü durumdadır. Bunların fiziki durumlarının iyileştirilmesi insanları uygun şekilde çöp atmaya özendirecektir. Çeşitli giydirme yöntemleri içinde Adalar’a en uygun olarak saksı çiçekleri ile oluşturulmuş olanı tercih edilmiştir. Bu projenin gerçekleşmesi Adalar’ın çöp sorununun Adalar halkının işbirliğiyle çözülmeye çalışıldığına çok güzel bir örnek olacaktır. Bu haliyle tüm yerel belediyelere örnek proje olarak götürülebilecektir.
Projenin engelleri: Çöp birimleri için uygun standların imal edilmesi gerekecektir. Bu stantlara uygun çiçeklerin saksılar içinde yerleştirilmesi ve bu çiçeklerin bakımının sağlanması da projenin zorluklarıdır.
Projenin ihtiyaçları: İlk planda 50 adet stand üretimi gereklidir. Standların üretimi sonrasında yerleştirilecek çiçekler Nizam ve Maden Mahallesi Gönüllüleri tarafından temin edilecektir. Bu çiçeklerin bakımı da standa en yakın gönüllüler tarafından üstlenilecektir.
12 – BÜYÜKADA ORMAN BÖLÜMÜNÜN GÖNÜLLÜ TEMİZLİK AKTİVİTELERİ
Mevcut durum: Büyükada’nın orman bölümü turistlerin ve adalıların uğrak yeri olmasına karşılık çöp temizlik işlemi düzenli olarak yapılamamaktadır. Bu alanın sorumluğu Orman Müdürlüğü’nde olduğundan belediye ana yollar dışındaki alanda temizlik işlemi yapamadığından, Orman Müdürlüğü’nün de temizlik yapacak bir ekibi olmadığından bu alanın temizliği ancak gönüllüler tarafından zaman zaman yapılan organizasyonlar ile gerçekleşmektedir. Buraya atılan günlük çöplerden sigara izmaritleri ve içinde şu bulunabilen cam ya da plastik şişeler ayrıca önemli bir yangn tehlikesi oluşturmaktadır. Ormanlık arazinin içinde çöp veya yangın tehlikesi ile ilgili herhangi bir uyarı işareti de bulunmamaktadır. Nizam ve Maden Mahallesi Dayanışma Grubu üyeleri düzenli aralıklarla ormanlık alanda temizlik faaliyeti gerçekleştirmekte ve topladıkları atıkların geri dönüşüme uygun olanlarını ayırarak, geri dönüşüm toplayıcı ekibine ulaştırmaktadır. Gönüllü çöp toplama etkinliğinin görünür olması, bu sırada halk ve turistlerde bir çevre bilinci oluşmasına katkıda bulunmak amacıyla yeşil “Ada Gönüllüsü” t-shirt’u yaptırılmıştır.
Projenin engelleri: Ormanlık alan gönüllülerin temizleme kapasitesinin çok üzerinde bir genişliktedir.
Projenin ihtiyaçları: İlk planda yaptırılan 96 t-shirt gönüllülere dağıtılmıştır. Yeni bir partinin yaptırılması için kaynak gereklidir.
13 – ADALAR BELEDİYESİ ÇÖP TOPLAMA ARAÇLARININ TAKİBİ PROJESİ
Mevcut durum: Adalar’da çöp toplama hizmetinde kullanılan personel ve araç sayısı yetersiz olduğundan yüzlerce çöp konteynerinin bir bölümü uzun süre boşaltılmadan kalabilmektedir. Sistemin verimliliğinin kontrolü ile az personel ve araç ile en verimli çalışma sisteminin oluşturulmasına ihtiyaç vardır. Nizam ve Maden Mahallesi Dayanışma Gruplarının Adalar Belediyesi’ne bağışladığı 13 adet GPS cihazı her çöp toplama aracına yerleştirilecektir. Bu araçların böylece her hareketi izlenebilecek, yine ücretsiz bir şekilde Belediye’nin kullanımına verilen online uygulama ile araçların hangi konteyneri ne zaman boşalttığı, hangi konteynerin ne süredir boşaltılmadığı bilgilerine ulaşmak mümkün olabilecektir. Ayrıca yapay zeka araçların hareketlerini öğrendikten sonra en verimli rotaları önerebilecektir. Bu uygulama muhtemelen ülkemizdeki belediyeler içinde bir ilk olacağından örnek proje olarak ayrıca değerlidir.
Projenin engelleri: Projenin gerçekleşmesi için son aşamaya gelinmiştir, uygulama için bir engel görülmemektedir.
Projenin ihtiyaçları: Uygulamanın çalışması için Adalar’daki çöp konteyner ve kovalarının yerlerinin harita üzerinde işaretlemesinin yapılması
14 – GELEN TURİSTLERİN ADALAR’IN KÜLTÜREL DEĞERLERİNE SAYGI GÖSTERMELERİNİN SAĞLANMASI
Mevcut durum: Adalar kültürel ve tarihi özellikleriyle çok özel bir ilçe olmasına karşılık gelen günübirlik turistlerin bunun farkında olmadan Ada yollarında ne yapacaklarını bilmeden yürüyüş yapıp, bisiklet kullanmak ve ormanlık alanda piknik yapmak dışında bir faaliyet yapmadıkları görülmektedir. Adaların kültürel değerinin farkında olmayan bu kişiler ürettikleri çöpleri de uygunsuz şekilde bırakarak adadan ayrılmaktadır. Buna karşılık Adalar’a gelen herkes deniz yolunu ve tarifeli seferleri kullanmak zorundadır. Bundan yararlanarak adaya yaptıkları 30 dakika ile 120 dakika süren yolculuk esnasında bu kişilerin Adalar’ın kültürel değerleri konusunda bilgilendirilmesi ve Adalar’ın mirasına saygı duyacak şekilde hareket etmeleri konusunda uyarılmaları mümkündür. Bu amaçla Nizam ve Maden Mahallesi Dayanışma Grupları görsel materyaller oluşturulması için çalışmalara başlamıştır.
Projenin engelleri: Adalar’a ulaşım sadece deniz yoluyla sağlanmasına karşılık bunu gerçekleştiren İBB Şehir Hatları, Mavi Marmara, Prens Tur gibi farklı kuruluşlar mevcuttur. Bunlarla irtibata geçilip her birinin projeye katılması sağlanmalıdır. Ayrıca oluşturulacak materyallerin ilgi çekmesi ve gelen turistlerin tamamı tarafından anlaşılabilir olması sağlanmalıdır.
Projenin ihtiyaçları: Projenin başarısı oluşturulacak materyallerin kalitesi ile doğru orantılı olacaktır. Bu amaçla oluşturulacak görsel materyallerde halkın, hatta gelen uluslararası turistlerin tanıdığı kişilerin yer alması başarı olasılığını artıracaktır. Bunun yanında görsel tasarım özel bir şekilde hazırlanarak buna gerek duyulmadan da beklenen etkiyi oluşturabilir.
15 – ADALAR DENİZ ULAŞIM ARAÇLARINDA GERİ DÖNÜŞÜM BİLİNCİ OLUŞTURMA PROJESİ
Mevcut durum: Adalar’ın çöpe atılan atıklarının %50-60’ının geri dönüşüme uygun materyalden oluşması ve bunların da büyük bölümünün Adalar’ı ziyaret eden günübirlik turistler tarafından üretilmesi önemli bir sorundur. Büyükada’da 100 adete yakın mavi renkli geri dönüşüm konteyneri cadde ve sokaklarda olmasına karşılık bunlar uygun şekilde kullanılmadığından geri dönüşüme uygun materyali diğer çöplerin içinden ayırmak mümkün olmamaktadır. Deniz ulaşım araçlarına farklı renkte geri dönüşüme uygun şekilde hazırlanmış çöp kutularından koyulması, geri dönüşüme uygun çöplerin uygun yere atılması gerekliliği bilincini daha Ada’ya gelmeden oluşturabilmeyi sağlayacaktır.
Projenin engelleri: Adalar’a deniz ulaşımının Şehir Hatları, Mavi Marmara, Prenstur gibi farklı kuruluşlarca sağlanması, her biriyle ayrı görüşmeler yapılması ve aynı tip ve renk geri dönüşüm kutularının temininin sağlanması gereklidir. Bunun dışında bu kutuların dolduktan sonra boşaltıldığı yerden alınmasının organizasyonu sağlanmalıdır.
Projenin ihtiyaçları: Kullanılacak çöp kutularının temini için ilgili kurumlarla görüşülmesi dışında bir ihtiyaç kalemi mevcut değildir. Her kurumun ayrı ayrı temini süreci uzatacağından ilgili tüm kurumlara bu çöp kutularını sağlayacak bir sponsor bulunması süreci kolaylaştıracaktır.
16 – ÇÖP İHBAR WHATSAPP HATTI
Mevcut durum: Temizlik hizmetinin kısıtlı sayıda personel ile verilmeye çalışılması, özellikle günübirlik turist akımının yoğun olduğu dönemlerde oluşan aksaklıkların gözden kaçmasına yol açabilmektedir. Bir konteynerin yanına uygunsuz şekilde atılmış bir çöp veya dolup taşmış bir konteyner sadece rahatsız edici bir görüntü oluşturmakla kalmayacak, sonradan o alanı ziyaret edenlerde uygunsuz çöp atma konusunda bir serbestlik duygusu oluşturarak sorunun artmasına yol açacaktır. Bu nedenle Adalar Belediyesi Temizlik Şefi’nin de dahil olduğu bir whatsapp hattı kurulmuştur. Bu hatta dahil olan gönüllüler uygunsuz gördüğü bir çöp atımı veya müdahale edilmesi gereken konteynerin fotoğrafını çekip konum bilgisiyle birlikte whatsapp hattına gönderdiğinde Adalar Temizlik ekipleri, birkaç saat hatta bazen dakikalar içinde olay yerine yönlendirilmektedir. Temmuz ayında kurulan bu sistem halkla Belediye’nin işbirliğinin güzel bir örneği olarak başarıyla yürümektedir.
Projenin engelleri: Çıkarma gemisinin arıza veya hava muhalefeti gibi sebeplerle çalışamadığı zamanlar dışında sistem sorunsuz çalışmıştır.
Projenin ihtiyaçları: Projenin gönüllüler ve temizlik personelinin çabaları dışında bir ihtiyacı yoktur.