“Neden yerleştim?” sorusu, Adalar’ı ayrıştırdı.
Burgazlıların yaklaşık yarısı, Büyükadalıların dörtte biri severek yerleşmiş.
“Adalıların sadece %4’ü Adalar doğumlu” ve “Adalar 65 il ve ülkeden göç almış” başlıklı haberlerimizden sonra, 2012’de yapılan araştırmanın “Adalar’a göç etme nedenleri” bölümünü paylaşıyoruz.
Araştırmanın bu bölümü de, yayınladığımız ilk iki bölümle epeyce uyumlu ve çarpıcı sonuçlar ortaya koyuyor.
Kayıtları Adalar’da bulunanların sadece üçte biri “Adalar’ı çekici bulduğu” için yerleşmiş. Büyük bölümü ise ekonomik vb. nedenlerle Adalar’ın yolunu tutmuş.
İş, tayin, evlilik gibi nedenlerle yerleşme oranı yaklaşık %70 ile en yüksek Büyükada’da.
Adalar Vakfı tarafından Avrupa Birliği ve TC Hükümeti ortaklığıyla yapılan “Türkiye’de Kent Müzeciliği’ne Giriş” isimli büyük bir projenin bir parçası olan ve “Adalar’a Göç Araştırması: Adalar’da Yaşayanlar ve Yaşamları üstüne…” başlığını taşıyan araştırma, Türkiye’nin önde gelen sosyologlarından Prof. Dr. Belma Akşit ve Prof. Dr. Bahattin Akşit yönetiminde gerçekleştirilmişti. Nisan-Mayıs 2012 tarihlerinde yapılan, 4 adada 540 haneyi ve Adalar nüfusunun %12’sini kapsayan ve yüzyüze görüşmelerle gerçekleştirilen bu kapsamlı araştırmanın sonuçları, Adalı Yayınları tarafından yayınlanan “Adalar’a Göç Bağlantıları” kitabında toplandı.
Araştırmanın “Adalar”a göç nedenleri” bölümünü paylaşıyoruz:
Adalar’da oturanların Adalar’a göç etme nedenleri aşağıdaki tablo ve grafiklerde görülüyor. Hemen belirtmek gerekiyor ki Adalar’a göçlerde “baskı, töre, ve doğal afetler” gibi nedenler yüzde ikiyi bile bulmayacak kadar az kişi tarafından zikredildi. Örneklemdeki katılımcıların %33,7si “işsizlik ve diğer ekonomik nedenleri” en belirgin neden olarak gösteriyorlar (köylerden göç etmiş olanlar arasında bu oran %50 düzeyine çıkıyor). Göç nedeni olarak “işsizlik ve diğer ekonomik nedenler”in zikredilmesi, Büyükada’da oturanlar arasında %42,3. Katılımcıların ve özellikle İstanbul’dan ve diğer kentlerden Adalar’a göç edenlerin zikrettiği ikinci en belirgin neden “Adalar’ın çekiciliği ve kentin gürültüsü” (toplam örneklemin %31,2’si, kent merkezlerinde doğanların %41’i). Adalar’a göçü Adalar’a özgü kılan nedenlerden birisi budur. Özellikle Burgazada (%42,4), Kınalıada (%37) ve Heybeliada (%34,2) bu konuda Büyükada’ya göre daha çekici bulunuyor. Büyükada daha çok günübirlik ada ziyaretçileri ve Ortadoğu ülkelerinden gelen turistler açısından daha çekici. Evlilik diğer bir göç nedeni olarak ortaya çıkıyor. Bu neden özellikle kadınlar için daha çok söz konusu.
Adalar’da oturanların göç etme nedenleriN:540, İstanbul Adalar, 2012 | Adalar | Toplam | |||||
Büyükada | Heybeliada | Burgazada | Kınalıada | ||||
Adalar’a göç etme nedenleri | İşsizlik ve diğer ekonomik nedenler | N | 100 | 38 | 18 | 19 | 175 |
% | 41.3% | 25.5% | 30.5% | 27.1% | 33.7% | ||
Baskı, töre ve doğal afetler | N | 4 | 3 | 0 | 2 | 9 | |
% | 1.7% | 2.% | 0.% | 2.9% | 1.7% | ||
Tayin | N | 11 | 10 | 2 | 3 | 26 | |
% | 4.5% | 6.7% | 3.4% | 4.3% | 5.% | ||
Evlilik | N | 25 | 15 | 11 | 2 | 53 | |
% | 10.3% | 10.1% | 18.6% | 2.9% | 10.2% | ||
Adalar’ın çekiciliği, kentin gürültüsü | N | 60 | 51 | 25 | 26 | 162 | |
% | 24.8% | 34.2% | 42.4% | 37.1% | 31.2% | ||
Doğma büyüme adalı | N | 28 | 22 | 1 | 7 | 58 | |
% | 11.6% | 14.8% | 1.7% | 10.% | 11.2% | ||
Diğer nedenler | N | 14 | 10 | 2 | 11 | 37 | |
% | 5.8% | 6.7% | 3.4% | 15.7% | 7.1% | ||
Toplam | N | 242 | 149 | 59 | 70 | 520 | |
% | 100.% | 100.% | 100.% | 100.% | 100.% |
Ki kare=41,47 P<0,001
Grafik 1: Adalar’da oturanların göç etme nedenleri (adasına göre)
Tablo 9 ve Grafik 15 İstanbullu, Adalı ve İstanbul dışındaki illere mensup hissedenler arasında göç nedenleri bakımından bir fark olup olmadığını ortaya koyuyor. Tablodan ve grafikten görülebileceği gibi “işsizlik ve diğer ekonomik nedenler” İstanbul dışındaki illere mensup hissedenler arasında daha yaygın (%42,3). İstanbullu hissedenler arasında “Adalar’ın çekiciliği ve şehrin gürültüsü” %51,1 düzeyine ulaşıyor.
Adalar’da oturanların İstanbullu, Adalı ve diğer illerli hissetme durumuna göre göç etme nedenleri N:540, İstanbul Adalar, 2012 | Doğum yeri | Toplam | ||||
İstanbul dışındaki İllerden hissetme | İstanbullu hissetme | Adalı hissetme | ||||
Adalar’a göç etme nedenleri | İşsizlik ve diğer ekonomik nedenler | N | 58 | 30 | 85 | 173 |
% | 42.3% | 21.3% | 36.0% | 33.7% | ||
Baskı, töre ve doğal afetler | N | 6 | 1 | 2 | 9 | |
% | 4.4% | 0.7% | 0.8% | 1.8% | ||
Tayin | N | 11 | 3 | 12 | 26 | |
% | 8.0% | 2.1% | 5.1% | 5.1% | ||
Evlilik | N | 11 | 11 | 30 | 52 | |
% | 8.0% | 7.8% | 12.7% | 10.1% | ||
Adalar’ın çekiciliği, kentin gürültüsü | N | 38 | 72 | 50 | 160 | |
% | 27.7% | 51.1% | 21.2% | 31.1% | ||
Doğma büyüme adalı | N | 4 | 17 | 37 | 58 | |
% | 2.9% | 12.1% | 15.7% | 11.3% | ||
Diğer nedenler | N | 9 | 7 | 20 | 36 | |
% | 6.6% | 5.0% | 8.5% | 7.0% | ||
Toplam | N | 137 | 141 | 236 | 514 | |
% | 100.0% | 100.0% | 100.0% | 100.0% |