Avrupa, 1. Dünya Savaşı’ndan çıktıktan sonra bir değişime girmeliydi ve tam bu noktada da sanata ihtiyaç duyuluyordu. Sanat, toplumların değişimlerinde bir nevi rota belirleyicisi konumundadır. Bu bağlamda fütüristler, orfistler ve rayonistler bu değişim için yeni fikirler ortaya atarak resim sanatını soyut sanat yolunda ilerletmişlerdi.
Fütürizm
Fütürizm, İtalya’nın geçmişiyle hesaplaşıp yeni ve modern bir İtalya kurma çabaları sırasında ortaya çıkmıştı.
Filipo Marnetti’nin ‘sanat + aksiyon + hayat = Fütürizm’ formülü sanat çevrelerini kendine çekmişti. 1909’da yayınladığı manifestosunda teknolojiyi, hızı, dinamizmi ve savaşı öven açıklamalar yapmış bu fütürizmin bağıra çağıra geldiğini haber vermişti.
Fütürizm çevresinde toplanan sanatçılardan Boccini, Balla, Severini, Carra ve Russolo fütürizmin kadrosunu oluşturuyor ve Filozof Henri Bergson’un fikirlerini yol gösterici olarak görüyorlardı. Dinamizmi her şeyin arkasındaki güç olarak sunuyorlardı. Ama bir sorun vardı! Dinamizmi tuvale yansıtmak nasıl olacaktı? Bu sorunu halletmek için yeni denemeler yapmışlar ve halka bu akımı anlatabilmek içinde konuşmalar, sergiler ve ‘happenig’ (izleyiciyi harekete geçiren performans)ler düzenlemişler.
Bu yeni akımı tuvale aktarmak için, neo empresyonistlerin noktacı anlayışıyla kübizmin parçalanmış formlarını birleştirmişlerdi. Konu olarak kent hayatını, gece yaşantısını ve hareketi kullanmışlar. Konuları tuvale aktarırken temelleri olan hareketi yansıtmak için, gözü açıp kapayana kadar oluşan her hareketi aynı yüzeyde yansıtmışlardı. Basit bir örnekle; koşan bir köpeği göstermek için ayaklarının her hareketini çizmişlerdi ve bakıldığında köpeğin birçok ayağı varmış gibi görünüyordu. Bu resimlerde istedikleri etkiyi yaratmak için doğal olmayan renkler, çizgiler ve kolaj malzemeleri kullanmışlardı.
1913-1916 yıllarında heykele yönelmişlerdir. Bazı temsilcilerinin savaşta ölmesiyle sona eren bu akım savaşı ve vahşeti öven yanıyla her zaman faşizmle yakın ilişkili olarak etkilerini sürdürmeye devam etmişti.
Orfizm
1912 yılında şair Orfeus’un adından esinlenilmiştir. Kübizmin müzikle olan ilişkisi ve sanatçının tamamen kendi yaratma surecinde ortaya çıkan yapılarla ilgili olarak daha renkli ve soyut bir sanat biçimiydi. Delaunay ve karısı Sonia’nın tamamlayıcı renk teorileri ve bu bağlamda yaptıkları büyük ölçülerdeki renkli bloklardan oluşmuş soyut tablolar, aslında bu kavramı bize tam olarak açıklayabilirdi. Bir anlamda da soyutlamaya giden yol denilebilirdi.
Rayonizm
Rus akımı olarak Mikhail Larionov ve arkadaşı Natalya Gonçarova’nın Fütürizm, Orfizm ve Kübizm’i birleştirerek tek bir isimle anılması için oluşturdukları bir akımdı. Rus soyut sanatı için çok önemli olan bu akım yansıyan farklı ışıkların kesişmeleriyle oluşan enerjiyi ritmik olarak yansıtmıştır.
Giacomo Balla 1871-1958
Yeni teknolojiye ilgiliydi ve tekkare fotoğrafçılıktaki gelişmeler onu bu alanda çalışmaya itmişti. Çalışmalarında imgeleri üst üste bindiriyordu ve tıpkı film karesi gibi tekrar ediyordu. Fotoğrafçılıktan çok etkilenmiştir.
Gino Severini 1885-1966
Gino Severini - La Danse du Pan Pan au Monico - 1911Kübizmle fütüristler arasında birleştirici olarak önemli bir rolü vardı. Kalabalıkları kübist parçalanmalarla resmetmiştir. Daha sonraları orfizmden etkilenerek çalışmıştır.
Umberto Boccini 1882-1916
Umberto Boccioni - States of Mind 1: The Farewells - 1911Fütürizmin kurucusudur. İlk zamanlar divizyonizm ve sembolizmden etkilenmiştir. 1910 yılında şehrin enerjisini resmetmek için ‘şehir uyanıyor’ resmini yapmıştı. Daha sonraları sosyal yaşamdan uzaklaşarak hareketi resmetmeye başlamıştı.1.Dünya Savaşı’nın savunucusu olarak savaşa katılmak için gönüllü olarak orduya katılmış ve orada ölmüştür.
Robert Delaunay 1885-1941
Robert Delaunay - La Ville de Paris - 1910-1912Avrupa’nın ilk soyut sanatçısı ve orfizmi geliştiren kişiydi. Kübizmden etkilenmiş ve bu yönde çalışmalar yapmıştı. Karısının renk tayfı kullanımından etkilenerek tablolar, kumaşlar ve tasarım çalışmaları ortaya koymuştu. İleriki yaşamlarında tamamen soyut çalışmışlardı.
Natalia Goncharova 1881-1962
Natalya Sergeevna Goncharova - Peasants Picking Apples - 1911Mikhail Larionov’la Rayonizm’in prensiplerini geliştirmiş. Postempresyonist olarak başladığı sanat yaşamı kübist ve fütürist olarak devam ederek rayonizme ulaşmıştı. Rus balesi temsillerinin tasarımcısı olarak Avrupa’yı dolaşmıştı.
