Zelal Durmuş, katılımcılara bilgi veriyor4 Haziran’da, Sait Faik Abasıyanık Müzesi ve Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nin Burgazadalı çocuklara yönelik Mart ayından itibaren bahar döneminde yaptığı kültür-sanat, edebiyat ve bilim atölyelerinin son ayağı olan kuş gözlem gezisi gerçekleştirildi. Bilim atölyelerinin öğretmeni Zelal Özgür Durmuş, son atölyeyi adanın doğal yapısında kuşları gözlemek olarak belirledi.
Adalı çocuklar, veliler ve adalılarla gezinin başlangıç yeri Sait Faik Müzesi oldu
Müzede toplanan çocuklar, veliler ve adalılar ilk olarak Zelal Ö. Durmuş’un kuşlarla ilgili verdiği bilgileri dinlediler. Ardından Zelal Durmuş’un çocuklara kuşlarla ilgili neleri bildiklerini anlamaya çalışan sorularıyla etkinlik başladı.
Zelal Ö. Durmuş; “Kuşları gözlemek doğanın işleyişini, etkileşimini anlamak için çok önemli. Bilim atölyesinde hem Dünya’nın oluşumunu hem de canlıların evrimini konuşmuştuk. Bu geziyle, doğada bizim dışımızdaki canlıların davranışlarını, çeşitliliğini gözleyip aradaki bağı kavramayı kolaylaştırmayı istedik.” dedi.
Bu girişten sonra Müze yetkilisi Gürkan Şakrak etkinlik konuşmasını yaptı. Burgaz ve Sivriada’nın hem Sait Faik, hem de kuşlar için önemli bir yer olduğunu belirtti. Kısaca Sait Faik’in Son Kuşlar öyküsünü anlattı. Gürkan öyküde, adadaki kuşların avlanmasından yola çıkarak insanın doğayla ilişkisinin yok edici düzeye ulaşma ihtimalinin anlatıldığını söyledi.
Şakrak’ın konuşmasının ardından güzel ve umut verici bir an yaşandı. Atölyeye katılan çocukların çoğu “Son Kuşlar” ve Sait Faik’in birçok kitabından haberdardı. Ve bir çocuk Son Kuşlar’dan bir bölüm okudu:
“…Vaktiyle, bu adaya bu zamanda kuşlar uğrarlardı. Cıvıl cıvıl öterlerdi. Küme küme, bir ağaçtan ötekine konarlardı…
Dünya değişiyor dostlarım. Günün birinde, gökyüzünde güz mevsiminde artık esmer lekeler göremeyeceksiniz. Günün birinde, yol kenarlarında toprak anamızın koyu yeşil saçlarını da göremeyeceksiniz. Bizim için değil ama çocuklar, sizin için kötü olacak.”
Bu seremoninin ardından hava muhalefetine karşın gezi firesiz başladı. İstanbul’un içindeki yok olmamış doğal alan gezileri pek organize edilmediği için bu gezi gerçekten anlamlıydı. Geziye Zelal Durmuş dışında İstanbul Kuş Gözlem Topluluğu’ndan Seda Kendir ve Cemil Gezgin de katıldı ve yetişkin katılımcılara rehberlik ve yardım için geldiklerini ifade ettiler.
Kuş gözlemeye Burgaz meydana çıkarak başlandı. İlk rota sahil yolu, Gezinti Caddesi oldu. Yol boyu görülen kuşlar dinlendi, adları öğrenildi ve doğadaki işlevleri anlatıldı. Sonrasında ormana geçildi ve orada görülen kuşlar gözlendi.
Son kuşlardan Burgaz’da sesi duyulanlar, görülenler şunlardı: Gümüş Martı, Karabatak, Yelkovan, Karga, Güvercin, Serçe, Büyük Baştankara, Maskeli Ötleğen, Karatavuk ve İspinoz.
Kalan son kuşlar
Gümüş Martı: Martıgiller familyasından 55-67 cm boyunda deniz kıyılarında yaşayan iri bir martı türü.
Karabatak: Karabatak çok iyi bir uçucu ve çok iyi bir yüzücü kuş türüdür. Karabatak aslında leyleksi kuş familyasındandır.
Yelkovan: Fırtına kuşları takımından martı iriliğinde bir okyanus kuşudur. Hepsi iyi yüzücü ve çoğu dalıcıdır. Boyları 30-63 cm uzunluğundadır.
Karga: Kargagiller familyasından olan karga, iri yapılı olup, düz gagalıdırlar. Pençeli olan kargalar, çoğunluk olarak siyah tüylüdürler. Zekâları ve meraklarıyla, ayrıca rahatsız edici ötüşleri ile kuş türleri arasında farklı bir hayvandır.
Güvercin: Bu gruba giren kuşlar çoğu orta irilikte küçük ve yuvarlak başlı kısa ayaklı uzun ve sivri kanatlı kuşlardır.
Serçe: İnsanlara yakın çevrelerde yaşayan, göçücü olmayan, konik gagalı bir kuştur. Ömürleri kırk yıl kadardır. 11-12 cm boyunda, 50 kadar türü vardır.
Büyük baştankara: Koruların ve bahçelerin kuşudur. Sarı gövdesi üzerinde siyah başı ve beyaz yanakları vardır.
Maskeli Ötleğen: Maskeli ötleğen, ötleğengiller familyasından gürültücü ve huzursuz bir ötleğen türüdür. Kuyruğu ince ve uzun, başı koyu renk, boğazı beyazdır. Çalılıkların, makilerin, bahçelerin ve dağ eteklerindeki fundalıkların kuşudur.
Karatavuk: Karatavukgiller familyasından tüyleri kara, meyve ve böceklerle beslenen ötücü bir kuş türüdür.
İspinoz: İspinozgiller familyasına ait olan bir kuş türüdür. Konik gagalı bir kuş olan ispinoz, 16 cm boyunda ve 20 gr ağırlığında bir kuştur. Tombul kızıl-kahve göğsüyle ihtişamlı tüylere sahiptir.
