KORUNAda - İyi örnekleri elbirliğiyle çoğaltalım. Kalite sağlığımızı da koruyacak. – 8 Temmuz 2020

Bu bülten Adalar C-19 Danışma Kurulu editörlüğünde hazırlanmakta
ve adalidergisi.com tarafından desteklenmektedir.

Merhaba,

Adalar, eski yaz günlerine döndü. Temmuz ayının ilk cumartesi akşamı, hemen tüm adalarda, lokantalar, marketler, sahilller tıka basa görüntü verdi. Korunması gereken mesafeler zaman zaman kayboldu. Sokağa ve kıyıya taşmalar da geçen yılları hatırlattı. Esnafın bir bölümünde, “zaten kaç cumartesimiz var ki” düşüncesi hakimdi. Ama iyi örnekler de az değildi. Mesafeyi koruyan, kapasitesi dolunca kusura bakmayın diyebilen, mutfağını-işletmesini şeffaf hale getiren. Unutmayalım ki Adalarımızda kalite yükseldikçe, sağlığımızdan da daha az endişe edeceğiz.

KORUNAda bülteni bunun için. El verelim, yaygınlaştıralım, paylaşalım…

İyi haftalar…

Covid-19

Adalar - İstanbul

• “Bulunduğunuz mahallenin aile hekimine kaydınızı yaptırın.” Adalar C-19 Danışma Kurulu 11’inci toplantısını 5 Temmuz Pazar günü yaptı. Toplantı sonrasında Adalılar ve ilgili kurumlarla paylaşılmak üzere hazırlanan duyuruda Adalılar’a bulundukları mahalledeki aile hekimine kayıt yaptırmaları çağrısında bulunuldu. “Aile hekimliklerini güçlendirmek, sayısını arttırmak elimizde” denilen çağrıda, “hekimliklere başvurmak için adres kaydının mutlaka adalarda olması da gerekmiyor, beyan yeterli” denildi. Hekimliklerde kaydın bulunması, pandemide vaka takibi ve filyasyon için de gerekli.
• Büyükada aile hekimlerinden Ahmet Tanrıverdi, 65 yaşını doldurduğu için resen emekliye sevkedildi. Uzun yıllardır Büyükada’da hizmet veren Ahmet Tanrıverdi’nin görevine devam etmesi için mahallelilerin imza kampanyası başlattıkları öğrenildi. Aile hekimleri istekli olması halinde 72 yaşına kadar çalışabiliyor.
• Ada işetmelerinde iyi örneklerin sayısı artıyor. Temmuzun ilk günlerinde açılan Büyükada Blue Beach, şezlongları ayırmakla yetinmemiş, araya şeffaf pleksi virüs koruyucu paneller yerleştirmiş. Soyunma ve duş kabinleri başta olmak üzere çok kullanılan yerler de, koruyucu giysili çalışanlar tarafından sıklıkla dezenfekte ediliyor. Belirlenen kapasite üzerinde kimse alınmıyor. Teşekkürler Blue Beach.
• Burgaz Kalpazankaya tesisleri de iyi örnekler arasında. İşletmede çalışanlar için test yapıldığı biliniyor. Mutfak şeffaf, temizlik ve masalar arası mesafe hiçbir zaman bozulmuyor.
• Büyükada L’ocada da pandemiye iyi hazırlanan, genelgeye sıkı sıkıya uyan işletmelerden biri. (Yukarıdaki işletmelere ait notlar işletmecilerin beyanına değil, Adalıların gözlemleri ve duyumlarına göre hazırlanmıştır. İzlenimleri paylaşmayı sürdüreceğiz.)
• Sağlık Bakanlığı, açılmakta olan işletmeler ve kurumlar için hazırladığı Salgın Yönetimi Rehberi’ni 5 Temmuz’da güncelledi. Rehbere yeni eklenenler arasında, ağustos sonunda açılması planlanan okullar, okul pansiyonları, yatılı kuran kursları, tur rehberleri ve katılımcıları, lunapark-tematik parklar, internet kafeler, işyeri yemekhane ve dinlenme alanları da bulunuyor.

Türkiye

• Sağlık Bakanlığı’ndan gün gün bölge bazlı vaka sayı ve analizleri: Sadece Türkiye bazlı raporları vermek, il ve bölge bazlı istatistikleri açıklamamakla eleştirilen Sağlık Bakanlığı, temmuz başından itibaren gün gün bölge bazlı değerlendirmeleri içeren raporlar yayımlamaya başladı. Son raporlara göre ilk günlerde toplam vaka sayısının %60’ı İstanbul’da gerçekleşirken, bu oran %30’un altına geriledi, buna karşılık Güneydoğu Anadolu bölgesinde artarak %30’un üzerine çıktı.
• 8 Temmuz'da işyerlerinde korona denetimi. İçişleri Bakanlığı tarafından tüm illerin valiliklerine gönderilen genelgede, "daha önce genelgelerle her bir işyeri/faaliyet alanı için alınması gereken önlemler belirlendiği" hatırlatıldı ve bu kapsamda ticari taksiler, pazar yerleri, sosyete pazarları, şehir içi ve şehirlerarası toplu ulaşım araçları, camiler, lokanta, restoran, kafe, kahvehane, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, çay bahçesi, sahil bantları, dernek lokalleri, düğün ve nikah yapılan yerler, internet kafe/salon ve elektronik oyun yerleri, berber/kuaför/güzellik merkezi, alışveriş merkezleri, park/piknik alanları vb. yerler, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, SPA ve spor merkezleri ile sinema, tiyatro ve diğer kültürel aktivite yerleri, lunapark ve tematik parkların; valiler yönetim ve koordinasyonunda tüm illerde 8 Temmuz 2020 Çarşamba günü denetimleri gerçekleştirilecek." denildi.
• İtirazım Var #1: Pandemide Kadınlar: Gazeteciler Ayşegül Doğan ve Yıldırım Türker, youtube üzerinden yayına verilen 26 dakikalık bir video hazırladılar. Jenerik müziği Sezen Aksu tarafından hazırlanan videoda, pandemi sürecinde yaşadıkları sorunlara, tacize, şiddete, geçim sıkıntısına itirazı olan kadınlara ses veriliyor.
• ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Türkiye Milli Komitesi), "CoViD 19 etkisinde; İnsan, Yer, Etkileşim ekseninde Kültürel Mirası ve Koruma'yı sorguluyoruz, tartışmaya açıyoruz..." dedi. ICOMOS-Türkiye sitesinden yapılan çağrıda, 3 soru alanı açıldı ve “Bu çerçevede aranacak yanıtlar ve değerlendirmelerden öğrenerek, çıkış için kısa ve uzun vadede neler yapılabileceğine dair öngörüleri, bir dizi çevrimiçi etkinlik yoluyla derlemeyi umut ediyoruz.” denildi.

Dünya

• 239 bilim insanından Dünya Sağlık Örgütü’ne: “Koronavirüs hava yoluyla da bulaşıyor.” 32 ülkeden 239 araştırmacının ortak çalışması havaya saçılan mikroskopik partiküllerin uzun süre havada asılı kalabildiğini ve belirlenen sosyal mesafelerden daha uzağa taşınabildiğini gösteriyor. Bilimsel dergide yayınlanan mektubun ardından Dünya Sağlık Örgütü, bu iddiayı incelemeye aldığını duyurdu.
• Yeni Covid-19 Risk Tablosu: Salgının başladığı 6 aydan bu yana en çok paylaşılanlar arasında, bulunulan ortama göre oluşturulmuş risk tabloları var. Prof Ezekiel J. Emmanuel (Pensilvanya Üniv.), Prof Saskia Popescu (Arizona Üniv.) ve Dr. James P. Phillips (GWU Acil Tıp) son araştırmalara göre güncellenmiş yeni bir risk tablosu hazırladılar.
• İspanya'da yapılan bir araştırma sürü bağışıklığı tezini çürüttü. Araştırmada nüfusun sadece yüzde 5,2'sinin koronavirüse karşı antikor geliştirdiği tespit edildi. Tıp dergisi Lancet'de yayımlanan bu araştırmanın sonucu nüfusun önemli bir kesiminin koronavirüse yakalanması ve iyileşmesi ile oluşması beklenen sürü bağışıklığı kavramından bu durumda söz edilemeyeceğini gösteriyor.
• Pandemi kalabalık sever. Pandemiyle birlikte şehirleri nasıl kurgulayalım, planlayalım ve yönetelim soruları da ağırlık kazanmaya başladı. BBC’de Harriet Constable tarafından yapılan haber analizin sonuç bölümünde şöyle deniyor: “Salgına dayanıklı şehir derken belki de gözümüzün önüne öncelikle yeni pırıl pırıl ve sağlıklı kent merkezi planları gelmemeli. Eğer salgına hazırlık kısmını başarırsak, kentlerimiz yine bugünkülere daha çok benzeyebilir. Sadece biraz daha az kalabalık, biraz daha fazla yerel açık alan ve biraz daha kendine yeterlilik bile kentleri daha dayanıklı kılabilir.”

Covid-19 üzerine daha fazlasını günü gününe izlemek için tıklayın.

Bülten özel

Karikatürist ve mizah yazarı Bülent Çelik ile Pandemide Maskesiz ve Maskeli dönem. Yeni açılan Youtube kanalımızda dinleyin (süre 24:25). Youtube kanalımıza abone olmayı da unutmayın.

Ne var, ne yok?

Adalar

• Ulusal ve yerel basında çıkan ve sizin için derlenen Adalar haberleri günü gününe burada. (Haber akışına verdiği destek için Marjinal Porter Novelli’ye teşekkür ediyoruz.)
• Adalar’da plaj savaşları devam ediyor. Burgaz Marta Koyu’nu geçen yıl vakıflardan kiralayan işletmeci, plaj ve lokanta için Adalar Belediyesi’nden ruhsat alamamasına, 1. derece SİT alanı olması nedeniyle Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün de olumsuz görüş bildirmesine rağmen, kıyıya iskele inşa etti. İskelenin tahtaları Adalar Belediyesi ekipleri tarafından söküldü. Heybeliada Asaf plajında Orman işletmesinin kiraladığı alanda, kıyıya beton atılarak oluşturulmaya çalışılan snack-bar türü yapılar, yaz başında yıkıldı. Ama mezbelelik devam ediyor.
• Büyükada’nın atları Anadolu yaylalarında: Adalar’da Faytonculardan satın alınan atlar konusu uzun süredir gündemde. Atların durumları Adaların Atları gibi platformlar ve hayvan hakları savunucuları tarafından gün gün izleniyor. İBB atları ücretsiz olarak sahiplendireceğini söylemişti. Sahiplendirme uygulaması haziran ayında başladı. Ardahan’a gönderilen 40 atın haberi 5 Temmuz tarihli Sabah gazetesinde yer aldı.
• Büyükada Faytonu Meydanı'nda yazlık sinema: Büyükada’ya yerleşen film yönetmeni ve senarist Kaan Müjdeci Adalar Belediyesi’nin desteğiyle Büyükada fayton meydanında sinemaseverlere nostaljik yazlık sinema keyfi yaşatmayı hedefliyor. Cengiz Pala'nın haberi Adalı dergisinde.
• Heybeliada Değirmen Burnu Milli Park alanında bu yaz başında, yürüyüş yolunun her iki tarafına tel örgülü bariyerler konulmuştu. Orman alanı ve kıyıların son yıllarda tel örgülerle kapatılmasına itiraz eden Heybeliadalılar, tepkilerini farklı yollardan dile getirmişler, ayrıca CİMER’e de başvurulmuştu. Başvuru sahiplerinden Hamiyet Asan’a CİMER’den yanıt geldi. Yanıtta, “dekoratif panel çit uygulaması ziyaretçilerin alandan transit geçiş yapması durumunda ücret ödememesi ve alanın daha etkin korunması amacıyla yapılmıştır” denildi.
• Çelik Gülersoy’u, 6 Temmuz 2003’te kaybettik. 17 yıl geçmiş üzerinden. Son yıllarını Büyükada’da geçirmişti. Büyükada’ya miras bıraktığı ama değerini bilemediğimiz Turing Kültür Evi’ndeki son konserde rahatsızlanmış, hastaneye kaldırılmış ve 6 Temmuz’da da yaşamını yitirmişti. Adalar’daki eserlerinin bugünkü durumunu içeren uzun bir yazı 2019 Temmuz Adalı’da yer almıştı. O kadar hizmet verdiği İstanbul’da bir heykeli bile yok diye yazmış Melih Aşık, Milliyet’teki köşesinde.
• Büyükada Davası sonuçlandı. 5 Temmuz 2017’de Büyükada Ascot Otel’de bir atölye çalışması için biraraya gelen 10 insan hakları savunucusu, polis baskınıyla gözaltına alınmış ve ardından çıkarıldıkları mahkemede tutuklanmışlardı. Dava sonuçlandı ve Taner Kılıç'a "terör örgütü üyeliği" iddiasıyla 6 yıl 3 ay, Günal Kuşun, İdil Eser, Özlem Dalkıran'a "terör örgütüne yardım" iddiasıyla 1 yıl 13 ay hapis cezası, Nalan Erkem, İlknur Üstün, Ali Gharavi, Peter Steudtner, Veli Acu, Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli hakkında beraat kararı verdi.
• Adalar için tsunami raporu: İBB, ODTÜ işbirliği ile hazırladığı ilçe ilçe deprem raporunun ardından, tsunami raporunu da yayınladı. Adalar, beklenen İstanbul depreminin ardından yaşanabilecek tsunamiden nasıl etkilenecek, bu raporda. Rapordaki en kötü senaryoya göre yaşanacak tsunamide Adalarda  “su basma derinliği” 12.3 metreyi (Maden Mahallesi) bulabilecek ve su basması yatayda 200 metre içeriye kadar girebilecek. Adalar’daki  5684 yapının 1126’sının suyla teması olabileceği belirtildi.

Dünya Mirası Adalar

Açık Radyo – Dünya Mirası Adalar söyleşilerinin bu haftaki konuğu Mimar - Tasarım Profesörü Tevfik Balcıoğlu. Adalar’da uygulanmaya başlayan kentsel tasarım projeleri ve dünya örnekleri bu haftanın konusu. “Kamusal alanlar anonim tasarımlara teslim edilebilir mi?” Dinlemek için dokunun.

Edebiyatta ve Anılarda Adalar

LEYLA

Aşk bu işte, dedi Tarık.
Gök katran gibi kara. Çırıl çıplak denize giriyorlardı Asaf'ta. Geceydi, mehtap yoktu, yıldızlar vardı gökte iri iri.
Leyla ellerini daldırdı suya, sular akıyordu avuçlarından:

- Bak yakamozlara... Tane, tane, ışık ışık... Tut yakamozları.

Yarı bele kadardı su.
Kapkaraydı gece, Plaj'ın ışıkları vuruyordu uzaktan. Plaj Gazinosu'nda caz çalıyordu, dans ediyorlardı.
Suyun içinde iki eliyle yüzünü avuçladı Leylanın, dizlerine çakıllar battı, dudakları tuzlu, sıcaktı.

- Boğuyordun beni.

Gözlerine ışık vurdu nereden vurduysa, kedi gözü gibiydi, elleri ince ince, dal gibi gövdesi, memeleri diri, sıcak, başları iri. Ceylan gibi, yay gibi bacakları.

- Leyla, Leyla!.. - Sevgilim!..
…

Leylak kokuyordu baharda, Leyla’yı ilk tanıdığında. Mor leylaklar açmıştı, çayır yemyeşildi, perdeleri basma. Leyla penceredeydi. Çayıra bakıyordu. Leylak toplamıştı bahçesinden.

"Bana verir misiniz?"

Mahcup. Öyle güzel güldü ki. Tarihte ilk gülen kızdı. Hiçbir kız böyle olamazdı, böyle utanamazdı.
İlk buluştuklarında; çamlara doğru gidiyorlardı karanlıkta. Evlerin ışıkları yanıyor, bahçelerde oturuyor herkes. Gecikmiş rakı sofralarının önünden geçtiler, sokaklar bitti, çam yoluna girdiler, ayrı ayrı yürüyorlardı. Elini uzattı. - Tutsam mı?
Tuttu elini, sonra uzaklaştı, öteye attı kendini Leyla, eli elinde, döndü çevresinde, tüy gibi, öbür kolu havada. Döndü, döndü, etekleri uçtu havada birden durdu, şaşırdı.
Emin Bey'in gazinosunun üstündeydiler. Yol kapkaranlık, düz toprak. Aşağıda, elli metre aşağıda gazino ışık ışık; pırıl pırıl. Onlar karanlıkta, herkesi görüyorlar, kimse onları görmüyor, Münir Nurettin'in plağı çalıyor:

"Dalım, yaprağım, çiçeğim."

Nejat Gülen, Heybeliada Öyküleri, Adalı yayınları, S. 84-88

Göze - Kulağa - Kağıda - Mideye

Yaşarken 'ölümsüz' olarak anılan sinema dünyasının en büyük bestecilerinden Morricone hayatını kaybetti. Bu haftaya O’nun ölümsüz film müziklerinden seçkiyle başlamaya ne dersiniz: The Best of Ennio Morricone - Greatest Hits (HD Audio)...

Bu haftanın müzik önerisi Hakan Satıoğlu’ndan (Büyükada).

• The Magic Flute – Queen of the Night aria (Mozart; Diana Damrau, The Royal Opera)

Bu haftanın dizisi Cihan Yiğin’den  (Büyükada)

• Dizi: After Life (Netflix)

Okuma listesi İpek Çalışlar’dan. (Büyükada)

• Stefan Zweig'ın (1881-1942) Bizans'ın Fethi isimli kitabı,  Ayasofya'nın ibadete açılması tartışmaları nedeniyle yeniden ilgi odağı. Ada'ya gelip giderken çantanızda taşıyıp yol boyunca okuyup bitireceğiniz kalınlıkta.
• İstanbul'da Cumhuriyet öncesinde iki kez Belediye Başkanlığı yapan operatör doktor Cemil Topuzlu'nun (1891-1958) kaleme aldığı, 80 Yıllık Hatıralarım, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin çalışmalarını dikkatle izleyenler için değerli bir hafıza deposu. Fenerbahçe Stadı, Gülhane Parkı, Dolmabahçe Sarayı arkasından Beşiktaş’a uzanan çınarlı yolun yapılış hikayeleri. Ve 100 yıl öncesinin belediyecilik anlayışı. Tıbbın o günkü durumu da kitabın kapsama alanı içinde. Harbiye'deki Açıkhava tiyatrosunda adı yaşatılan Cemil Topuzlu’nun hatıralarını okumak isterseniz lütfen sahaftan isteyin.

Selin Kutucular (Büyükada) her hafta yemek tariflerine devam ediyor. Afiyet olsun.

Kabaklı Bebek Roka salatası

Malzeme: 150gr bebek roka, 6 mini kabak, ¼ su bardağı pekan cevizi ya da ceviz, 2 çorba kaşığı zeytinyağı,5 adet frenk soğanı, 1 çorba kaşığı Hindistan cevizi şekeri (ya da beyaz dut kurusu tozu, 1 avokado

Sosu için: ½ limon suyu, 3 çorba kaşığı zeytinyağı, 1 çorba kaşığı elma sirkesi, 1 çorba kaşığı hardal, 1 çorba kaşığı beyaz dut kurusu tozu, 1 çay kaşığı tuz, ½ çay kaşığı karabiber

İlk olarak sos için tüm malzemeleri çırpın ve bir kenarda bekletin. Pekan cevizlerini 180 derecede ısıttığınız fırında 5-10 dakika fırınlayın ve iri doğrayın. Frenk soğanlarını ince doğrayın ve bir çorba kaşığı zeytinyağında çevirin. Delikli süzgeçle tavadan çıkartın ve bir havlu kağıda koyun. Tavaya bir çorba kaşığı zeytinyağı daha ekleyin. Kabakları yarım cm eninde doğrayın ve Hindistan cevizi şekeri ile karıştırın. Isınmış zeytinyağında karamelize olana kadar pişirin. Rokayı yıkayıp, iyice sularını süzdükten sonra servis tabağına alın. Salatanın sosunu tekrar karıştırdıktan sonra yarısını rokalara dökün. Karıştırın ve tuz ve karabiberle lezzetlendirin. Soğanları, kabakları, doğranmış avokadoyu ve pekan cevizini ilave edin. Kalan sosu üzerine dökün ve servis edin.

Gülmek hakkımız

Korona günleri kasvetli günler. Henüz çıkabilmiş değiliz o havadan. Mizah en önemli ilacımız. Yüzümüzden gülümseme eksik olmasın.

Bu haftanın objektiflerine takılanlar

Bu alana her hafta bize ulaşan fotoğrafları koyuyoruz.  Siz de fotoğraflayın, mümkünse nerede çekildiğini yazın ve Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir. adresine yollayın. Fotoğraflarınız haftalık olarak görüntüleneceği gibi, sonrasında da müze arşivinde saklanacak ve değerlendirilecek.