KORUNAda – Adalar’da bütüncül bir afet planı ve uygulamada koordinasyona acil ihtiyaç – 14 Ekim 2020

Bu bülten Adalar C-19 Danışma Kurulu editörlüğünde hazırlanmakta
ve adalidergisi.com tarafından desteklenmektedir.

13 Ekim Salı günü Adalar’da Afet Plan hazırlığı üzerine konuşmak için buluşuldu. Adalar Kent Konseyi Acil Dayanışma Çalışma Grubu tarafından düzenlenen toplantıda, Salgın, Deprem ve Yangınla mücadele için, kamu yönetimi, yerel yönetim ve sivil toplumun birlikte çalışmasından başka yol olmadığı dile getirildi. Bu üç parçanın birinin eksikliği durumunda başarının sağlanamayacağının altı çizildi. Planın ağırlıklı unsurunun da, önleyici, koruyucu önlemler olduğu vurgulandı. Önce plan hazırlığında sonra uygulamada birlik, ortak çalışma ve koordinasyon gecenin öne çıkan mesajıydı.

İyi haftalar…

Covid-19

Adalar - İstanbul

• Adalar C-19 Danışma Kurulu haftalık toplantısını 11 Ekim Pazar günü yaptı. Toplantıda, Adalar Kent Konseyi Acil Dayanışma Çalışma Grubu tarafından düzenlenecek “Adalar’da Afete Hazırlık Planı” toplantısı hazırlıkları gözden geçirildi. Salgının başladığı ilk günden itibaren yerelde özellikle sivil toplum katılımına, halktan gelen her türlü işbirliği ve koordinasyon talebine uzak duran kamu yönetimi anlayışının değişmesi için bu toplantı bir vesile olsun isteniyordu ama olmadı.
• İstanbul Orman Yangınlarıyla Mücadele Şube Müdürü İkram Çelik’in toplantı davetini kabul edip, toplantıda da afetlerle mücadelede başarı için yerel halkın katılımının önemine vurgu yapması, sivil toplumdan gelecek her türlü işbirliği talebine de sıcak baktıklarını dile getirmesi yürek ferahlatıcıydı.
• Heybeliada Sanatoryumu’nun Diyanet’e devredilmesi yargıya taşındı. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi ile İstanbul Tabip Odası, İstanbul Barosu ve Türk Toraks Derneği sanatoryumun Diyanet’e tahsisi kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması için dava açtı. İstanbul 14. İdare Mahkemesi’ne sunulan dilekçede, Adalar’ın sağlık altyapısı açısından İstanbul’un en ihtiyaç sahibi ilçesi konumunda olduğu belirtildi. Dilekçede, şöyle denildi: “Bugün sadece Büyükada’da kapasite olarak ihtiyacı karşılayamayan bir adet hastane bulunmaktadır. Üstelik toplam sağlık tesisi alanının büyük bir bölümünü oluşturan Heybeliada Sanatoryumu’nun sağlık tesisi olarak değerlendirilmeyecek şekilde tahsisi ile halkın temel ihtiyaçlarından biri olan sağlık alanında hizmet sunumu açısından kamu yararına aykırı bir işlem yapılmaktadır. Ada halkının ve Adalar Belediyesi’nin taleplerine aykırı olan işlem hizmet gerekleri ve kamu yararı ile de uyumlu değildir. Yanı sıra Adalar ile ilgili alınmış olan koruma kararları ve plan yaklaşımlarına aykırıdır.” Davaya Adalar Belediyesi ile Adalar’da kurulu bulunan ilgili sivil toplum kuruluşlarıyla Adalıların da müdahil olması bekleniyor. Danışma Kurulu da, konunun takipçisi olmayı sürdürecek.

• 

  İleri yaşlarda yalnız yaşayanlar için Adalar kaçılan değil kaçış noktası olamaz mı? “Bu soru hep gündemimizdeydi. Pandemiyle yeniden hatırlandı” demiştik geçen bültenimizde. Danışma Kurulu üyesi Psikolog Marianna Vasilliadiz, “yalnız değilsiniz” diyor ve “içinde bulunduğu olağanüstü hali yönetmekte zorlanan insanlar olduğunu tahmin ederek, ihtiyacı olanlarla 10 dk ücretsiz online görüşme yapabileceğimi duyurmak isterim” diyor bültenimiz aracılığıyla. İletişim bilgileri yandaki duyuru panosunda.
• İleri yaş danışma hatları devrede. Çekinmeyin. İhtiyaç duyuyorsanız arayın.
  • İBB Danışma hattı için 153.
  • PANDOST (Panik Atak ve Anksiyete Derneği) için: 0530 429 4349

İstanbul

• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İstanbul’un vaka sayısında artış yaşanan tek il olduğunu söyledi. Vaka artışlarının büyük ölçüde yaz süresince Anadolu’ya ve tatil yörelerine dağılan vatandaşların şehre dönmesi sonucunda ortaya çıktığı düşünülüyor.
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi salgın boyunca düzenlediği kültürel etkinliklere bir yenisini ekledi. “Sahnede Bir Hayat” adıyla gerçekleştirilecek etkinliklerde tiyatromuzun önde gelen ustaları tarafından çok bilinen oyunlar sergilenecek. 10-31 Ekim tarihleri arasında Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Sahnesi'nde düzenlenecek seride bilet gelirleri salgından çok etkilenen tiyatroculara bırakılacak.

Türkiye

• Bu hafta da “hasta” mı, “vaka” mı tartışmaları gündemde kaldı. Bu tartışmaya yenisi eklendi ve Bakanlığın ülkede ilk vakanın 11 Mart’ta görüldüğünü açıklamış olmasına karşın Şubat ayında da bazı vakaların mevcut olduğu ortaya çıktı. Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci imzasıyla uluslararası bir sağlık dergisinde yayımlanan bir çalışmada, Şubat ayında Covid-19 pozitif tanılı 24 hastanın Mersin'de tedavi altına alındığı belirtiliyor. Gelen yoğun tepkilerin ardından makalenin önce yayınlandığı dergiden kaldırıldığı ve daha sonra da tarih değişiklikleri yapılarak yeniden yayına konulduğu görüldü.
• TTB’den salgında 7. Ay raporu: Gerçek veriler açıklanırsa Türkiye dünyada nüfusa oranla en fazla doğrulanmış vaka gösteren ülkelerden biri olur… Eylül ayında 275 bin pozitif Koronavirüs vakası gizlendi… Vaka sayısını 19, ölüm sayısını 5 ile çarpmak gerekir”. Türk Tabipleri Birliği (TTB) Covid-19 İzleme Grubu'nun pandeminin 7'nci ayına ilişkin hazırladığı raporda, Sağlık Bakanlığı'nın Nisan ayında 81 bin 570, Eylül ayında 275 bin 647 pozitif vakayı gizlediği belirtildi.
• Rapora göre ikinci sorun okullar: “Okulların açılması ile ilgili karar alınırken hastalığın toplumdaki yaygınlığı, bölgenin/ilin sağlık hizmetlerinin durumu, nüfusun özellikleri ve bölgedeki/ildeki okulların koşulları mutlaka dikkate alınmalıdır. Okullarda ortaya çıkacak pozitif vakalarda yürütülecek temaslı izlemi konusunda ise Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu tarafından hazırlanan rehberlerde tutarsızlıklar dikkati çekmektedir. Rehberlerde okuldaki temaslılara ne yapılacağına ilişkin durumlar açıklığa kavuşturulmalı ve karışıklığı yol açmayacak biçimde düzenlenmelidir.”
• Raporda üçüncü temel sorun, mevsim itibarıyla Covid-19'a influenza ilavesiyle ortaya çıkacak olan fırtına/tsunamiye hazırlıksız olmak: Covid-19 semptom ve bulguları ile mevsimsel grip/influenza bulgularının benzer olduğu dile getirilen TTB raporunda, “Dünya Sağlık Örgütü grip geçirmesinin sağlığa olumsuz etkisi olacağı düşünülen ve hekimin uygun gördüğü 6 ayın üzerindeki herkese grip/influenza aşısının yapılabileceğini önermektedir. Buna göre bu yıl en iyi ihtimalle 10 milyon doz aşı gerekmektedir.  Oysa Sağlık Bakanlığı, "her yıl olduğu gibi" bu yıl da 1.5 milyon doz aşı siparişi verdiğini açıkladı. Muhtemeldir ki piyasaya verilmeden tükenecek, binlerce gereksinimi olan insanımız aşılanamayacaktır” denildi.
• Türk Eczacıları Birliği'nden grip aşısı açıklaması: Yetmeyecek, kaygılıyız. Türk Eczacıları Birliği, grip aşısının henüz ülkeye gelmemesine rağmen aşıya talebin fazlalığına işaret edilerek, Türkiye'nin bu süreci sorunsuz atlatabilmesi adına 10 milyon civarında aşıya ihtiyaç bulunduğu belirtildi.
• Bakan Koca: “Bütün vakalar HES’te. Vaka sayısı, hasta sayısının 3-4 katı seviyesinde: Hürriyet’ten Ertuğrul Özkök’e konuşan Koca, “Semptomu olmayan COVID pozitif her vaka HES’e geçiyor mu” sorusuna şu yanıtı verdi: “Hepsi HES’te. Bütün vakalar. Kısaca söyleyeyim. Pozitif olan, semptomu olan olmayan fark etmiyor.” Koca, “Kaç kişi var semptomu olmayan COVID pozitif vaka” sorusunu ise şöyle yanıtladı: “HES’te var. Hepsi HES’te var. Hatta HES’te üç katı, dört katı oranında var pozitiflerin dışında.” Fahrettin Koca, açıklamasında 15 Ekim’den itibaren kesitsel taramaların sonuçlarını duyuracaklarını belirterek, “Kesitsel taramaları semptomu olmasa da paylaşacağız” demişti.
• İlkokul 2, 3 ve 4'üncü sınıflar, ortaokul 8'inci sınıflar, lise hazırlık ve 12'inci sınıflar, köy okulları ve özel eğitim öğrencileri de yüz yüze eğitime başladı. Birinci aşamada sadece tek gün okula giden okul öncesi eğitim öğrencileri artık haftada 5 gün okulda olacak. Uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitimin bir arada sürdürüleceği yeni düzende okullarda yoklama alınmayacak, katılım isteğe bağlı olacak.
• Yüzyüze eğitime katılımın isteğe bağlı olması, kafaları karıştırıyor. Uzaktan eğitim olanaklarını etkin şekilde kullanan velilerin çocuklarını okula göndermeme eğiliminde olduğunu aktaran Öğrenci Velileri Derneği (Veli-Der) Başkanı İlknur Kaya Bahadır, “Uzaktan eğitim olanaklarına ulaşamayan aileler çaresizler ve mecburen çocuklarını okula gönderecekler. Çalışmak zorunda olan ailelerin de çocuklarını okula göndermekten başka seçenekleri kalmadı” diye konuştu. Okullarda gerekli hazırlıkların yapılmadığını, bilimsel veriler ve bilim insanlarının uyarıları çerçevesinde yüz yüze eğitim kararlarının alınmadığını söyleyen Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim -Sen) Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, “Çok sayıda soru ve kaygıyla baş başa bırakıldık” dedi.
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) çocuklar için en iyi şeyin okula devam etmek olduğunu söylüyor, hastalık belirtisi göstermedikçe ve okulda bir salgın tespit edilmediği müddetçe velilerin çocuklarını okullara göndermeye devam etmesini tavsiye ediyor. BBC’nin konuyla ilgili tartışmaları gündeme taşıdığı haberinde UNİCEF ve Dünya Sağlık Örgütü tavsiyelerine yer veriliyor. DSÖ'nün Eylül'de dünya çapında okulların açılmaya başlamasına dair yayınladığı açıklamada "Küresel vakalar içinde çocukların oranı çok az, yüzde 8,5. Çocuklarda ölüm ise nadiren görülüyor.” Öte yandan okulların kapatılmasının çocukların sağlığı, eğitimi ve gelişimi, ailelerin gelirleri ile genel olarak ekonomiye bariz bir negatif etkisi oluyor" ifadeleri yer alıyor. DSÖ, "Çocukları okuldan almak yerine el hijyeninin önemini anlatın ve ellerini yıkamadan yüzlerine dokunmamalarını tembihleyin" diyor.

Türkiye Özel

• Türk Toraks Derneği youtube kanalında hergün 12.00’de, yeni bir video yayınlıyor. Bu haftanın videoları aşağıdaki konular üzerine. İzleyin, izletin. (Videolar, 29 Ekim günü ulusal çapta düzenlenecek ve yaklaşık yüzbin kişinin katılımı beklenen iki günlük video konferansa kadar devam edecek.)
  • Mağaraları ziyaret etmek, aktardan aldığınız besinleri yemek, alternatif tıp yöntemlerini kullanmak astımda işe yarar mı? - Prof. Dr. Füsun Yıldız
  • Çocuğun yeterli süre anne sütü almaması, sigaraya maruz kalması ileriki yaşlarda astım riskini artırır mı? Yuvaya gidenlerde astım sıklığı daha mı fazla? Çocuğun yılda kaç kez infeksiyon geçirmesi normaldir? Erken yaşta spor yapmak faydalı mı? - Prof. Fazilet Karakoç
  • Çocuğum astım mı? Çocuklarda astım belirtileri nelerdir? - Doç. Dr. Yasemin Gökdemi
  • İlaç allerjisi tehlikeli midir? Bir insanın bütün antibiyotiklere karşı allerjisi olabilir mi? - Prof. Dr. Sevim Bavbek,
  • Astım ve Koah ilaçlarını düzgün kullanmak çok önemli. Solunum yoluyla kullanılan ilaçlar yanlış kullanılırsa hem yeterince etki göstermez hem de yan etkileri fazla olabilir. - Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu

Dünya

• ABD Başkanı Trump, hastalığını şova çevirdi. Trump testinin pozitif çıkmasının ardından ateşinin de yükselmesiyle hafta sonunda hastaneye kaldırılmıştı. Trump, taburcu olduktan sonraki görüntülü mesajında "En iyi tıbbi malzemelerimiz var. Hepsi yakın geçmişte geliştirilmiş en iyi ilaçlara sahibiz" demişti. Bu sözler, en yüksek ölüm ve vaka sayısının yaşandığı ABD’de tartışmalara neden oldu. BBC’nin Washington Post üzerinden aktardığına göre, hastalanıp hastanedeki görevine yeni dönen hekim Rios, bu sözlere öfkeli: ”Dünyanın en iyi tedavisini aldıktan sonra böyle konuşması onun için kolay. Elinde her şey vardı. Benim ve birçoğunun aldığı gibi, temel tedavileri almak isteyeceğini sanmıyorum."
• VIP Tedavi: Başkan Trump, test sonucunun açıklanmasından 24 saatten kısa süre sonra VIP tedavileriyle bilinen Walter Reed'e yatmıştı. Durumuyla ilgili çelişkili bilgiler gelse de, doktoru hastalığı "orta şiddette" semptomlarla geçirdiğini söyledi. Washington Post'ta yer alan ve Başkan'ın gördüğü tedaviyi ele alana makalede "VIP tedavi, Amerikan tıbbının bir özelliği" denildi. Makalede "Ülke genelindeki büyük hastanelerin ünlüler, süper zenginler, nüfuz sahipleri, kamuoyundan gizlenmek isteyen hastalar ve bakımlarından memnun kalırlarsa, büyük bir bağış yapabilecekler için özel alanları var" ifadeleri yer alıyordu.
• Kış yaklaşırken koronavirüsten nasıl korunabiliriz? Sıcaklıklar mı açık-kapalı ortam mı bulaşta etkili? İngiltere dahil, sekiz Avrupa ülkesinde Covid-19'dan hastaneye yatan 7 bin kişinin verilerine göre, sıcaklıktaki her bir derece artış, ölüm oranının kabaca yüzde 15 düşmesini sağlıyor. Ancak uzmanlar, mevsimsel vaka artışlarının soğuk havadan çok, virüsün davranış biçimine bağlı olduğu görüşünde. Bath Üniversitesi'nden Mikrobiyolog Dr. Antrew Preston, "Kapalı mekanlara geçilmesi, büyük ihtimalle kış aylarındaki bulaşma artışının arkasındaki en büyük itici güç" dedi. Southampton Üniversitesi'nden kamu sağlığı uzmanı Dr. Michael Head, "Bulaşı zincirinin başlangıcı, sıklıkla publar ya da barlar gibi kalabalık, kapalı mekanlar. İyi havalandırılan, sosyal mesafenin korunduğu ve çok gürültülü olmayan yerleri seçin. Londra ve Japonya'da yapılan araştırmalar, iletişim kurmak için insanların bağırdığı yerlerde bulaşmanın daha çok olduğunu gösteriyor" dedi. El yıkamak ve maske takmak hala kapalı mekanlarda kendinizi korumanın en iyi yolları olarak değerlendiriliyor.
• İtalya’da koronavirüs salgınıyla mücadele amacıyla hükümet, özel partilerin yasaklanması, restoran ve barların en fazla geceyarısına kadar açık kalması gibi bir dizi yeni tedbir kararı aldı. Ansa haber ajansına göre Başbakan Giuseppe Conte tarafından 12 Ekim gecesi imzalanan yeni kararnameyle getirilen yeni önlemler 30 gün süreyle geçerli olacak. Bu sürede restoran ve barlar en fazla saat 24.00’e kadar açık kalabilecek ve 21.00’den sonra ayakta müşteri kabul edilmeyecek. Restoran ve barlarda masalar arasında güvenli mesafe bırakma zorunluluğu da devam edecek. Kamuya açık alanlarda özel partiler yasaklanırken evlerde ise 6 kişinin üzerinde buluşmalar yapılmaması şiddetle tavsiye ediliyor. Düğün ve cenaze gibi törenlere izin verilse de katılımcı sayısı 30’la sınırlandırılıyor.
• İngiltere, pandemi sürecinde kritik bir aşamaya geçti. Ülke genelinde vaka sayılarındaki artış devam ederken, hastaneye kaldırılan hastaların sayısı ilkbahardaki karantina döneminin de üzerine çıkmış durumda. Hükümetin Bilimsel Danışma Kurulu (Sage) tarafından açıklanan belgeler, grubun yaklaşık üç hafta önce hükümete harekete geçme çağrısında bulunduğunu ortaya koydu. Sage'in hükümete vakit geçirmeksizin uygulamaya sokmasını önerdiği önlemler şunlar oldu: Vaka sayılarındaki artışı azaltmak için ülke genelinde belli bir süreliğine geçici karantina uygulanmasını öngören 'devre kesici' mekanizmanın yürürlüğe sokulması; Yapabilen herkes için evden çalışmanın tavsiye edilmesi; Destek grupları hariç aynı evde yaşayanların başkalarıyla temas kurmasının yasaklanması; Bar, restoran, kafe, kapalı spor salonları ve kuaför gibi "kişisel hizmet" sunan yerlerin kapatılması; Yüksek öğretimde zorunlu olmayan haller dışında uzaktan eğitime geçilmesi.
• Hollanda'da yapılan bir araştırmaya göre, koronavirüs salgını ağırlıklı olarak göçmenlerin ve düşük gelirlilerin yaşadığı, sosyal ve ekonomik açıdan zayıf olan bölgelerde daha sert biçimde hissediliyor. Araştırmayı yapan Amsterdam Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakım Ünitesi Şefi Prof. Dr. Armand Girbes, ülkede dört büyük kentteki yoğun bakım ünitelerinde tedavi gören hastaların büyük bölümünün Batılı olmayan göçmenlerden oluştuğunu açıkladı. Bu açıklamalar, ırkçı söylemlerin tırmanmasına da vesile oldu. Ana muhalefetteki aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) lideri Geert Wilders, Batılı olmayan göçmenlerin yoğun bakım servislerini meşgul etmesi nedeniyle Hollandalı hastaların, yeterince sağlık hizmeti alamadığını savunmuştu. Bu sözler, hekim ve siyasetçiler arasında tepki ile karşılandı ve “ırkçılık ve salgını kullanarak ayrımcılığı körüklemek” olarak değerlendirildi.
• Bütün ülkeler Covid-19 salgınıyla boğuşurken Kore ülkede hiç Covid vakası olmadığını duyurdu. İşçi Partisi'nin 75. yıldönümü nedeni ile başkent Pyongyang’da düzenlenen törende konuşan Kim Jong’un, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) pandemisine değinerek ilk olarak ülkesinde hiç Kovid-19 vakası bulunmadığını ve bu yüzden müteşekkir olduğunu söyledi. Kuzey Kore'nin dünyada Kovid-19 salgınıyla birlikte aynı zamanda doğal afetlerle de boğuşan tek ülke olduğunu söyleyen Kim Jong-un, tüm çabalarına rağmen vatandaşlarının çektiği sıkıntıları çözmek için çalıştıklarını vurguladı.

Covid-19 üzerine daha fazlasını günü gününe izlemek için tıklayın.

Ne var, ne yok?

Adalar

• Ulusal ve yerel basında, internet ortamında yayımlanmış ve sizin için derlenmiş Adalar haberleri için bakın. Haberler için haftalık bülteni beklemenize gerek yok. Her gün burada. (Haber akışına verdiği destek için Marjinal Porter Novelli’ye teşekkür ediyoruz.)

• 

  Büyükada’da üçüncü çöp toplama seferberliği: CHP Adalar ilçe örgütünün çağrısıyla 12 Ekim Pazar günü üçüncü kez çöp toplama için seferber olan 73 gönüllü, 179 poşet çöp topladı. Büyükada Aya Yorgi Tepesi ve çevresi, Yetimhane çevresi, Maden kestirmesi, Yörük Ali ve Viranbağ - Ahırlar arasındaki geniş ormanlık alanda yapılan çalışma sonrasında toplanan çöplerin bir bölümünün ayrıştırılması da yapıldı. Ekonomik olmadığı gerekçesiyle toplanmayan cam atıklar ise Adalar’da büyük sorun olmaya devam ediyor.

• 

  Atık toplama denizde de devam etti. ADYSK (Adalar denizle Yaşam, Spor ve Kültür Derneği) üye ve gönüllüleri ise 13 Ekim’de denize balıkçılar tarafından bırakılmış, deniz yaşamını olumsuz etkileyen hayalet ağları temizlemek için seferber oldular ve metrelerce ağ topladılar.
• Faytonlar yasaklanınca dede mesleğini Sivas'a taşıdı: 60 yaşındaki Celalettin Karagöz, aile mesleği olan saraçlığı 53 yıldır devam ettiriyor. İstanbul Büyükada'da saraçlık mesleğini sürdüren Karagöz, faytonların yasaklanması ile emekliliğe ayrılarak memleketi Sivas'a döndü. Karagöz, Tuzlugöl Mahallesi'nde bulunan evinin bahçesindeki kömürlüğü atölyeye çevirdi. Karagöz, ilerleyen yaşına rağmen unutulmaya yüz tutmuş mesleğini yaşatmaya devam ediyor.
• Bir el çanıyla darbeye teşebbüs: Büyükada, adını verdiği davalarla da gündemde. Önce 11 insan hakları savunucusu Büyükada’da bir otelde düzenledikleri “İnsan hakları savunucularının korunması dijital güvenliği" toplantısı sırasında gözaltına alınıp haklarında örgüt üyeliğinden dava açıldı ve çok tartışmalı iddianameye konu olan bu dava “Büyükada Davası” olarak anıldı. Şimdi de, 15 Temmuz 2016 darbe gecesi Büyükada Splendid Otel’de yapılan bir toplantı, çok tartışmalı bir başka davanın konusu haline geldi. Toplantıyı düzenleyen Amerikalı Henri Barkey 15 Temmuz darbesini yönlendirmek, bu toplantıya hiç katılmamış iş insanı Osman Kavala ise işbirlikçisi olarak 3 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis istemiyle haklarında iddianame düzenlendi. Davanın en önemli delili ise Büyükada Splendid Otel resepsiyonuna Henri Barkey tarafından bırakıldığı iddia edilen, üzerinde Pennsylvania yazan, eyaletin haritası ve en meşhur kırmızı köprülerinden Sachs Covered Bridge’in resmi olan klasik bir el çanı.
• Bu kış akşamları vişnotka içilecek. Sevgili Tilda Levi, bu hafta Şalom’daki köşesini Büyükada’ya ve salgın etkisinde yaşayacağımız ikinci kış günlerine ayırmış, hayatı renklendirecek önerilerde bulunmuş. “Öncelikle pandemi açısından gerek Adalar gerekse Bodrum, Urla gibi yazlık yörelerden şehre dönmeyi geciktiren, hatta kışı oralarda geçirmeyi düşünen ailelerin sayısı çoğaldı. Doğalgazı yazlık evlere bağlatma çalışmaları hızlandı. Eve dönük yaşamda, ‘tarihe karışmış’ mutfak ritüelleri tekrar önem kazandı. Biraz panikten, biraz da özentiden, onlarca kilo domatesten salça, turşu, buzluğa konulabilecek sebze stokları, şoklanan enginarlar, ekmek yapımı, hatta vişne likörü/vişnotka hazırlandı. Evet, bu kış akşamları ev yapımı vişnotka içilecek....”
• Adalar, bu hafta gazetelerin kitap eklerinde önerilen iki güzel kitabın konuları arasındaydı. Biri Fazıl Say’ın “Suya Yazılan”, diğeri ise Herkül Milas’ın “Aile Mezarı”. Fazıl Say, “Su Yazılan”da elektrik kesintisiyle başlayan Burgaz konserine yer vermiş: “Elektriği kesen sanat düşmanı alçak her kimse, o gece orada olanları görse yukarı güçlerin korkusundan Yalova’ya yüzerdi. Unutulmaz bir geceydi.” Herkül Milas’ın kitabı, hem Özdemir İnce ve hem de Ülker İnce tarafından ele alınmış. Ülker İnce şöyle yazmış: “Aile Mezarı” kitabında insanların mevzilendiği etnik köken, dil, din gibi aidiyet kalelerinin ne kadar çürük ve temelsiz olduğunu, insanlar için o kaleleri terk etmekten, (tür anlamında değil ama ahlaksal anlamda) insan olmayı biricik değer bellemekten başka çıkar yollarının bulunmadığını çok inandırıcı biçimde gösteriyor.”

Edebiyatta ve Anılarda Adalar

Bayan İstavrini de göçüp gitti bu dünyadan. Aşağıdaki satırlar O’nun için.

“Lefter dünyaevine giriyor”

“Lefter sezona evli bir futbolcu olarak başlıyordu. Büyükada’dan çok sevdiği çocukluk arkadaşı Koço’nun kızkardeşi Bayan İstavrini ile aralarında bir gönülbağı olacağını ve gün gelip bunun evliliğe kadar gideceğini nereden bilebilirdi ki...

1948 yılının Ekim ayında aralarında söz kesildi. Planları bir yıl içinde evlenmekti. Fakat tam da bu süreçte ne yazık ki üzüntü verici bir olay yaşandı. Lefter annesini kaybetti. Bu acı kayıp nedeniyle planladıkları evliliği bir yıl ertelemek zorunda kaldılar. Evlilikleri 1950 yılının Eylül ayında gerçekleşti.

Lefter 1951 yılında İtalya’nın Floransa şehrinin Fiorentina takımına transfer olmuştu. Yeni evli çiftin İtalya’ya yolculuğu onlar için aynı zamanda balayı yerine de geçti. Küçükandonyadis çiftinin evlilikleri 60 yılı geride bıraktı. “Her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır” özdeyişinin en güzel örneğidir Bayan İstavrini.

Futbol sahalarının bu büyük ustası, efsane futbolcusunun kariyeri boyunca keyif ve hayranlıkla izlenmesinde hayat arkadaşı Bayan İstavrini’nin yadsınamayacak ölçüde payı vardır. Lefter 40 yaşına kadar futbol oynadıysa, bunda birçok nedenin yanı sıra aile içindeki huzurlu ve düzenli ortamın da payı vardır.”

Haluk Hergün, Lefter - Futbolun Ordinaryüsü, (İlk baskı 2012,  NTV Yayınları)

Göze - Kulağa - Kağıda - Mideye

Bu haftanın kitapları Tilbe Saran’dan (Burgazada)

• Gözün Menzili: İslami Coğrafyada Bakışın Serüveni - Özlem Hemiş – VBKY Yayınları
• Azizler ve Âlimler - Terry Eagleton - Ayrıntı yayınları

Bu haftanın müzik önerisi Cenk Demiral’dan (Büyükada)

• Stjepan Hauser- 2CELLOS - Pirates Of The Caribbean
• Pandemi olmasaydı sanatçının 12 Eylülde İstanbul konseri olacaktı diye hatırlatıyor Cenk Demiral.

Bu haftanın belgesel-dizisi Teoman Göral’dan

• The Social Dilemma

Selin Kutucular (Büyükada) her hafta yemek tariflerine devam ediyor. Afiyet olsun. 

PORTAKALLI KEREVİZ

500 gram kereviz, 2 adet kuru soğan, 1 adet havuç, 1 adet patates, 1 avuçtan daha az pirinç, 1 çay bardağı zeytinyağı, 1 tatlı kaşığı tuz, 2 tatlı kaşığı şeker, 3 portakalın suyu, 1 tatlı kaşığı kuru nane, 1 demet dereotu

Ayıkladığınız kerevizleri doğrayın. Soğanı ve havucu da küp küp doğrayın ve zeytinyağında çevirin. Doğradığınız patatesi de ekleyip kavurmaya devam edin. Renkleri değişince pirinci ekleyin. Biraz daha çevirdikten sonra kerevizleri ekleyin. Tuzunu ve şekerini ilave edin. Portakal suyu ve yeterince suyu da ekleyerek naneyi serpin. Önce harlı sonra kısık ateşte pişirin. Dereotuyla servis yapın. Bu tarifi sadece yer elmasıyla veya kereviz ve yerelmasını karıştırarak da yapabilirsiniz.

Anastasia Aslanoğlu (Burgazada) haftanın lezzetlerine, Rum mutfağından seçtikleriyle katılıyor. Yayamın Mutfağından

SAMALİ

Revaniyi andıran bu Rum tatlısını çok seveceksiniz

600 gr yoğurt, 1 ½ fincan şeker, 2 tatlı kaşığı silme karbonat, 1 fincan su, 1 silme tatlı kaşığı sakız ben vanilya kullandım, 500 gr irmik, 1 limon  kabuğu rendesi, 1 çorba kaşığı tereyağ tepsiyi sıvamak için

* Servis için kaymaklı dondurma

Şurup için: 4 fincan şeker , 3 fincan su , 1adet limonun kabuğu, 3 tatlı kaşığı limon suyu, 1 tarçın çubuğu

Gerçek İstanbul mutfağının Sakızlı Samali'si için yoğurt ile 1,5 fincan şekeri karıştırın. Karbonatı su ile ayrıştırıp yoğurda ekleyin. Yavaş yavaş karıştırırken rende yapılmış limonun kabuğunu sakızı veya yoksa vanilyayı irmiği de azar azar ekleyerek çorba kaşığı veya elle homojenleşene ve irmiğin topaklarının dağılmasına kadar karıştırmaya devam edin. Tepsiyi tereyağı ile sıvayıp bütün samaliyi dökün üstünü düzleştirin 30 dakika irmiğin kabarması için kenarda bekletin Önceden 160 derece ısıtılmış turbo fırında orta rafta pişirin. Eğer turbo değilse o zaman 180 derecede pişirin 45-50 dakika pişme süresi verin.

Şurup için, Bir tencereye kaynayan suyun içine şekeri çubuk tarçını ve limon kabuğunu malzemeler karışana kadar 5 dakika kaynatın, Fırından çıkan samaliyi önce kesin sonra üstüne şurubu sıcakken  dökün , Şurubu iyice emmesi ve soğuması için bir gece bekletin.

Üstüne kaymaklı dondurma koyup misafirlerinize servis edin

Afiyet Olsun / Kali Oreksi Afiyet olsun. Kali Oreksi. (Tarifi videoda izlemek için, tıklayın)

Gülmek hakkımız

Korona günleri kasvetli günler. Mizah en önemli ilacımız, yüzümüzden gülümseme eksik olmasın.

Bu haftanın objektiflerine takılanlar

Bu alana her hafta bize ulaşan fotoğrafları koyuyoruz. Siz de fotoğraflayın, mümkünse nerede çekildiğini yazın ve Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir. adresine yollayın. Fotoğraflarınız haftalık olarak görüntüleneceği gibi, sonrasında da müze arşivinde saklanacak ve değerlendirilecek.

Turgut Kuli (Heybeliada) albümünden

Bültenimizde zaman zaman albümlere yer vereceğiz. Bu hafta Heybeliadalı dostumuz Turgut Kuli’nin objektifine düşenleri paylaşıyoruz.