Ada işletmeleri “mutlu değil”

İstanbul’un merkezi Taksim’de turizm manzaraları.

Adalar’daki otellerde ve gruplara iş yapan lokantalarda bu sene bir memnuniyetsizlik söz konusu.

Kiminle konuşulsa, geçen yılların arandığı dile getiriliyor.

Otellerde geceleme sayılarının özellikle hafta içinde düşük seyrettiği, haziranın kötü geçirildiği, temmuzdaki toparlanmanın ise beklenenin altında kaldığı yapılan yorumlar arasında.

Umutlar ağustos, eylül ve ekim aylarına kalmış.

Gariptir ki, aynı yorumlara katılanlar arasında bu defa faytoncular da var. Geçen yıl, günde ortalama 6-7 küçük - büyük tur yapan faytoncular, sayının ve kalitenin azaldığından yakınıyorlar. “Paralı turist kayboldu” diyorlar. Bisikletçilerde de benzer hava hakim.

Günübirlik baskısından bunalmış, günün öğle saatlerinde merkeze inmekten kaçınan Adalılar içinse durum değişmemiş, hatta daha da kötüye gitmiş görünürken, esnaftan gelen bu yorumlar elbette kafa karıştırıcı. Kabalalık artarken işler nasıl düşer sorusu ortada kalıyor onlar için. Hele bir de hemen her köşe başına, sahil bandına aralıksız yerleşen işporta tezgahları da düşünüldüğünde, yerli-yabancı ziyaretçi sayısının azaldığına kimseyi ikna etmek mümkün değil.

Esnaf hep ağlar mı diyeceğiz, yoksa başka bir şey mi söz konusu?

Elimizde otel doluluklarını yıllar içinde karşılaştıracak bir veri yok. Sadece sözler var. Esnafın cirolarını da bilmiyoruz ki, geçen yıllarla karşılaştıralım.

Sadece gözümüz var, görecek. Bir de yapabileceğimiz, değerlendirebileceğimiz, toplayabileceğimiz uzman yorumları.

İstatistikler ne gösteriyor?

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İl Turizm Müdürlükleri, her ay gelen yabancı ziyaretçi sayısı ile ilgili istatistikler yayımlıyorlar.

2019 istatistikleri bizim için önemli bir ölçü. İstatistiklere bakılırsa, 2019’da Türkiye ile birlikte İstanbul’a gelen yabancı ziyaretçi sayısı azalmamış, tam tersine, ilk altı ayda (Ocak-Haziran) %13 artmış. Artış en çok, geçen yıllarda azalan pazarlar olarak bilinen Avrupa ve OECD ülkelerinden.

En çok ziyaretçi girişine kaynaklık eden ilk 10 ülke arasındaki Almanya’dan girişler %8, Rusya Federasyonu’ndan %17, Fransa’dan %19, ABD’den %31, Çin’den %9 ve Hollanda’dan %20 artmış. Gerçi bu ülkeler halen, 2015 seviyesini yakalayamamış olsalar da belirgin bir toparlanmanın olduğu da gözleniyor. İlk 10 ülke arasında, sadece İran (-%16) ve Suudi Arabistan (-%20) kayıp var. Ama bu kayıp, Arap ülkelerinin toplamı ele alındığında genel bir düşüşü göstermiyor. Arap ülkelerinden gelen ziyaretçi sayısı da geçen yıla göre %17 artmış.

O zaman Adalar’a yönelik bu ilgi azalmasının ardında ne var sorusu yanıt bekliyor.

Bu sorunun iki yanıtı var. Esnaf her zaman ağlar tezi sorunun birinci yanıtı olabilir.

Ama bizi asıl ilgilendirmesi gereken yanıt ikincisi. Acaba, başta Adalılar olmak üzere Adalar’a adım atan herkesi üzen kaos, düzensizlik, kirlilik, başıbozukluk ve denetimsizlik hali ve bunun yarattığı memnuniyetsizlik mi?

Mesela şu sorunun yanıtı var mı elimizde? Son 10 yıl içinde Adalar’a gelmiş yabancı ziyaretçiden kaçı, birden fazla kez Adalar’a adımını atmış. Turizmde en kıymetli ziyaretçi “repeater” olarak adlandırılanlardır. Yani aynı yere birden fazla gelenler. Memnun kalmışlar ki, tekrar tekrar geliyorlar yorumunu hakeder bu insanlar ve turizmde sürdürülebilirlik için önem taşır.

Bırakalım yabancıları, İstanbul’da yaşayıp da, Adalar’ı her yıl birden fazla ziyaret eden kaç kişi vardır?

Gelen insanları cezbedecek, şunu bir kez daha göreyim ya da şurada bir kez daha zaman geçireyim, şu lezzeti tadayım dedirtebilecek kaç değerimiz kaldı elimizde?

Bize öyle görünüyor ki, Adalar turizmi için bu kez gerçekten tehlike çanları çalıyor.

Evet önümüzdeki yıllarda da kalabalıklar artacak ama bu yıl dile gelen şikayetler, memnuniyetsizlikler de artmaya devam edecek.

Giderek daha az para harcayan kesime yönelen, yani kalitesi azalan işletme ve işletmeciler tablosuyla karşılaşmaya devam edeceğiz. Ve bu durum, Adalar için en büyük tehlike olacak.

Doğası, mimari çeşitliliği, zenginliği ve çok kültürlü yapısı ile İstanbul’un incisi sayılmaya devam edilen Adalar imajı, ziyaretçiler için de giderek soluyor diye düşünüyoruz.

Umarız yanılıyoruz...

İSTANBUL’A GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYILARI (OCAK - HAZİRAN)