Sorun fayton sorunu mu? Fayton yok, atlar yok! Sorun çözülmüş mü oldu şimdi? Peki atlar ne düşünüyor?
Belçika'nın Brugge kentinde faytoncuların şıklığı dikkate değer.
İki at bir kuytuda baş başa vermiş, hararetle fısıldaşıyorlardı, kulak kabarttım:
- Bizi artık buralarda istemiyorlar, zaten yeterince eziyet çektik, yolun sonuna geldik.
- İsteyen de var, istemeyen de.
- Sen kalmaktan yana mısın?
- Ada çok güzel, doğası tam bize göre, buraya alıştım.
- SİT alanı ne de olsa! Ben de seviyorum sevmesine de yaz geldi mi öyle bir kalabalık yükleniyor ki sırtımıza, cılız bacaklarımda takat kalmıyor.
- Fazla çalıştırılmaktan ben de memnun değilim, ama sahibimle aram iyi, efendi adam, yemimi suyumu eksik etmez, tımarımı yapar, arada güzel sözler edip ruhumu okşar.
- Benimki yokuş mokuş dinlemez kamçıyı ıslık gibi öttürür havada, gençten biri, ağzından sigara eksik olmaz, başka şeyler de kullanıyor galiba, aklı bir karış havada. Sert davranır bana.
- Benim derdim o akülü dedikleri tekerlekli naylonkondularla, eskiden yoktu bunlar, son birkaç yılda bütün adayı istila ettiler, ayakaltında vızır vızır dolaşıyorlar. Buranın sakin hayatına hiç uymuyorlar. Görüntü kirlilikleri de cabası. Adanın estetiğine bizden çok yakışan var mı?
- Bizi istemeyenlerin başında bu akülülerin sahipleri geliyor zaten, faytonlara gıcıklar.
- Kimileri akülüleri taksi gibi kullanıp bizimkilerin ekmeğine ortak oldu çoktan.
- Ne olacak peki, buradan nereye gideceğiz? Yemimizi, suyumuzu kim verecek, nalımızı kim yenileyecek, aşılarımızı, kontrollerimizi kim takip edecek?
- Bundan önce bir dolu eşek vardı adada, turiste de hizmet verirlerdi, yük de taşırlardı. Yük işini kamyonlara verdiler, sembolik iki üç eşek kaldı Lunapark meydanında, gerisinin başına ne geldi bilen yok.
- Buralarda ruamdan ya da kötü muameleden ölmezsek, karşı tarafta kasap tezgahını mı boylayacağız demek istiyorsun?
- İstemem öyle olmasını ama ne olacağımız belli mi?
- Biz de aynı akıbete uğramayalım da.
- Adada kalsak da şu sağlık, çalışma, dinlenme, barınma koşullarımızı iyileştirseler biraz.
- Adada denetim mi var sanıyorsun?
- Ne güne duruyor UKOME’si, Tarım Müdürlüğü, belediyesi?
- Hastaneden geçtim, fayton meydanına bir veterinerlik birimi bile kuramadılar. Neden her şey kağıt üzerinde kaldı, bizi adadan uzaklaştırmayı düşünmeden önce niye kimse gerekenleri yapmadı?
- Batıdaki soydaşlarımız kadar şanslı değiliz biz de ondan.
- Onların farkı ne?
- Çalışma saatleri belli, dinlenme saatleri belli, hangi hava koşulunda faytona koşulacakları derecesine kadar belli. Hatta hava soğuduğunda üzerlerine ne örtüleceği bile.
- Başka?
- Veteriner muayenelerinin ne sıklıkta yapılacağı, ne kadar izin kullanacakları, ahırlarının standartları... Dünyanın her yerinde kasıla kasıla dolaşıyorlar, motorlu araçlara daha biz ölmedik dercesine, hem de şehirlerin tam göbeğinde...
- İstenirse oluyormuş demek, şanssızlığımız bu coğrafyada doğmuş olmak mı?
- Bak coğrafyamıza laf söyletmem. Bizim adanın coğrafyasının güzelliği hiçbir yerde yok.
- Yoksa birileri bu coğrafyanın güzelliğine gözlerini dikmiş de bizi mi kurban seçmişler?
- Göz dikip de ne yapacaklar?
- Ne bileyim, kimileri yeni akülü satmak derdindedir, kimileri de motorlu araçlarla en ücra köşelere kadar ulaşıp, yeşili yok ederek inşaat doldurmanın.
- O zaman Büyükada da olur bir Yassıada, en iyisi biz kalalım buralarda. Zaten sayımız azaldıkça azaldı, hepten yok olmayalım. Peşimizden adayı da sürüklemeyelim.
- Görmüyor musun, birileri bizim adımıza konuşuyor hep, hatırımızı soran da yok, adadan sökülüp atıldığımızda ne olacağımızı hesaplayan da. “Bitti gitti”, “Alışırsınız alışırsınız” sözleri havada uçuşuyor.
- Geleceği görenler de var ama sesleri diğerlerininki kadar gür çıkmıyor. Seslerini duyurmakta geç kaldıkları için de atı alan Üsküdar’ı geçiyor!
