Fotoğraf: İpek Gül
Bilindiği üzere İBB Meclisi aldığı kararla Adaların tek ulaşım aracı olan faytonların kaldırılmasına ve Adalarda ulaşım hizmetinin elektrikli toplu ulaşım araçları ile gerçekleştirilmesine karar verdi.
Oysa faytonlar Adalar’ın korunması gereken kültürel varlıklarının en başlarında gelenlerinden birisiydi. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurullarının pek çok kararında bu gerçek ortaya konulmuş ve “Adalardaki yegane ulaşım aracı olan ve dünyada benzeri bulunmayan faytonların Adaların kültürel tarihi ve doğal dokusuna olumlu katkısı konusunda görüş ve anlayış birliği bulunduğu” açıkça ortaya konulmuştu.
Koruma Kurullarının kararları bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kuruluşların uymak zorunda bulunduğu kararlardır. Hal böyleyken İBB Meclisi Koruma Kurullarının konuyla ilgili tüm kararlarını görmezden gelerek fayton taşımacılığının tümüyle yasaklanması kararını vermiştir. Karar öncesinde kamuoyunda ilgili tüm tarafların katılımıyla yoğun tartışmalar yaşanmıştı. Konuya ilgi duyan hemen herkesin ve her kurumun görüş beyan ettiği bu konuda en yetkili kurum olan Koruma Kurulunun derin bir sessizliğe bürünmüş olması dikkat çekiciydi.
Bu durumu değerlendiren Adalar Vakfı Yönetim Kurulu konuya ilişkin görüşlerini sormak üzere İstanbul V Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Başkanlığına başvurdu. Yanda tümüyle verilen bu başvuruda koruma kurullarının daha önce verdikleri kararlar ayrıntılı bir şekilde ortaya konularak, Kurulun konuya ilişkin tavrının belirlenmesi istendi.
Koruma Kurulu tarafından Adalar Vakfı’na verilen yanıt yanda ayrıca sunulmaktadır. Yanıttan görülen Koruma Kurulunun topu taca atma eğilimi içinde olduğudur. Kurul konuyu sadece akülü araçlarla ilgili konuya çekerek kendisini sorumsuzlaştırmış, beni bu işlere karıştırmayın demek istemiştir. Konuyu sadece ulaşım olarak almakta ve topu ilgili kurumlara atmakta, konunun kültürel boyutunu değerlendirmekten kaçınmaktadır.
Bu tavrının ardında Koruma Kurulunun kendisine verilen görev tanımlarına sığındığı görülüyor. Çünkü bu görev tanımlarına göre açık ve net olarak somut olmayan kültürel mirasın korunması için kurul kendisini sorumlu saymıyor. Görevi tamamen taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve sit alanlarının belirlenmesi ve bunun için verilmesi gereken uygulamaya yönelik kararlar olarak sınırlıyor. Bu durumda her ne kadar bugüne kadar faytonları ve motorsuz ada trafiği konusunda görüşler, değinmeler ve zaman zaman da kararlar vermişse de Adalar Vakfına verdiği cevapla bu konulara dahil olmayacağını bildiriyor.
Adalı Dergisi olarak Adaların son günlerdeki en önemli tartışma konusuna getirilen bu bakışa dikkat çekmek amacıyla başvuru yazısını ve buna verilen yanıtı aynen okuyucularımıza sunuyoruz.
