Adalıların 28 Mart 2020 tarihinde ilgili resmi kuruluşlara ilettiği talep listesini Adalı dergisinde yayınlamıştık. Bu metin gelişmelere paralel olarak güncellendi. Kısa sürede mahalle ve sokak dayanışma-iletişim ağları oluşturan yaklaşık 700 Adalı katkısıyla hazırlanmış olan metnin yeni şeklini yayınlıyoruz.
Adalar’da COVİD 19’a karşı, hastalığın yayılmasını kontrol altına alacak ve önleyecek, insanların korunmasını sağlayacak önlemler: 2
5 Nisan 2020*
Değerli Adalılar, İstanbul’un Adalar İlçesinde yaşayanlar olarak Adalarımızın anakaraya olan uzaklığının COVİD 19 hastalığının yayılmasının önünde engel teşkil etmediğini görüyoruz. Zira anakara ile Adalar arasında farklı nedenlerle her gün gidiş gelişler devam etmektedir. İskelelere konmuş olan dezenfektanlar virüsün yayılmasını bir nebze engelleyebilir.
İstanbul’da süreli ve kontrollü sokağa çıkma yasağı ilan edilmediği sürece adalarımız anakaradan gelecek virüsün yayılmasına karşı açık olmaya devam edecektir. Bu nedenle Adaları salgına karşı etkin bir şekilde korumak üzere önlemlerin alınması gerekmektedir; Adalar ancak bu önlemlerin acilen uygulamaya geçirilmesiyle kendisini korumaya alabilir. Aksi takdirde, Türkiye’nin çeşitli köy ve diğer yerleşimlerinde de görüldüğü gibi, Adalar’da da virüsün yaygınlaşması çok kolay olabilir.
Bizler Adalar’da yaşayan ve salgın nedeniyle aralarında dayanışma ağları oluşturmuş ve oluşturmakta olan insanlar olarak, 28 Mart tarihinde “Adalar’da COVİD 19’a karşı, hastalığın yayılmasını kontrol altına alacak ve önleyecek, insanların korunmasını sağlayacak önlemler” başlıklı talepler dizisi hazırlamış ve bunu Kaymakamlık ile Belediye Başkanlığı’na iletmiş, takibini de yapmıştık. Önerdiğimiz ilk önlemlerin bazılarının uygulanmaya konduğunu görüyoruz. Ancak, salgın her gün yeni boyut kazanarak devam etmekte, Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan duyurular ve alınan önlemler farklılaşmakta. Buna bağlı olarak Adalarımızda da durum değişmekte ve bağlı olarak yeni önlemlere ihtiyaç duyulmakta. Bu kapsamda durum değerlendirmesi yaparak, aşağıdaki başlıkların hayatiyetini koruduğu tespitiyle gerekenlerin acilen yapılmasını talep ediyoruz. Tüm Adalıların daha aktif katılımını ve dayanışmasını diliyoruz.
Bu, Adalılardan Adalılara yapılmış bir çağrıdır.
Sağlıklı günlerde yine hep birlikte olmak umuduyla…
YENİ ÖNLEMLERE İLİŞKİN TALEPLERİMİZ
1. Adalar için Pandemi Kurulu oluşturulmalı. Kaymakam, Belediye Başkanı, ilçe sağlık kurulu başkanı, 5 mahalle muhtarından ve 5 Aile Hekiminden seçilmiş temsilciler, ilgili meslek kuruluşlarıyla STK’lardan seçilmiş temsilcilerin katılımıyla bu kurul acil olarak toplanmalı ve Acil Önlemler Paketi’ni değerlendirmek, uygulamak ve takip etmek üzere işe başlamalıdır.
Acil Önlemler Paketi başlıklarını şu şekilde görüyoruz:
2. Adalara giriş çıkış kontrol altına alınmalıdır:
a. Bu kapsamda ulaşıma ilişkin zorunluluklar tanımlanmalı, bunlar dışında giriş çıkış zorlaştırılmalıdır.
b. İşe gidip gelmesi zorunlu olanlar ve sağlık ve tedarik zinciri çalışanları ve görevlileri dışında ikametgâhı Adalar'da olmayanların giriş çıkışları durdurulmalıdır.
c. Süregiden inşaatlar 3 hafta süreyle durdurulmalı, ya da sadece Adalar’da ikamet eden çalışanlara izin verilmelidir.
d. Adalar’ın çarşı sınırları içine, merkezi ve yoğunluk oluşturan yerlerine, yiyecek ve ilaç alım satımı dışında hangi yaştan olursa olsun insanların girmesinin yasak olduğu açıkça ilan edilmelidir.
e. Halk pazarlarında sadece bilinen pazarcılarla, Adalar’da üretim yapanlara tezgâh kurma izni verilmeli, talimatlara uyulması sağlanmalı, girişte belediye tarafından ücretsiz maske dağıtılmalı, kontrollü girişe izin verilmelidir.
f. Şehirde Adalar iskelelerinde görevlendirilmek üzere (Vapur, Mavi Marmara, Prens Tur, Turyol ve Maltepe yük iskeleleri) İBB’den zabıta talep edilmeli ve gelenler ateş ölçüm cihazları ile izlenmeli, denetlenmelidir. Yine bu kapsamda alınacak önlemler arasında vapur ve motorlarda en az 1’er metre olarak tanımlanan sosyal mesafe kuralına uygun sayıda yolcu alınmalı, fazlasına izin verilmemelidir. (Bu da iskelelerde görevli zabıta ya da iskele görevlisi eliyle denetlenebilir) Tekne içi anonslar, bu önlemleri hatırlatacak şekilde düzenlenmelidir.
3.Temel hizmetler dezenfeksiyonu yapılmalı
a. Adalar’daki yük iskelelerinden ambalajlanmamış, açıkta hiçbir ihtiyaç maddesinin girmesine izin verilmemeli, gelen kolilerin kuralına uygun şekilde iskelede dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.
b. Açık kalmalarına izin verilen işletmelerde sıkı denetim sağlanmalıdır. (Sık dezenfeksiyon, personelin kuralına uygun eldiven ve maske kullanımı, içeriye belli sayıda insan alınmasına ek olarak meyve ve sebzelerin kuralına göre ambalajlanmış olanları dışında açıkta satışına izin verilmemelidir.)
c. Evlere servis elemanlarının çalışma biçimleri de standarda bağlanmalı, bu konuda işyerleri uyarılmalı, ambalajlanmamış malzeme taşımalarına izin verilmemeli, para alışverişi kısıtlanmalı, eldiven ve maske kullanımı zorunlu tutulmalıdır.
d. Temel hizmetler alanında çalışanların (sağlık, perakende satış elemanları, eczane elemanları, lojistik, taşıma, çevre temizliği, 65 yaş üstü destek hizmet çalışanları, gibi) ön tanı testinden geçirilebilmeleri için kaymakamlığın sağlık bakanlığından talepte bulunması ve bu testleri acilen yaptırması gerekir. Testler gerekli sıklıkta tekrarlanmalıdır.
4. Adalar’da COVİD 19 tanı, tedavi ve genel sağlığa erişim altyapısı hızla ele alınmalı
a. Büyükada Hastanesi’nden başlayarak her adadaki aile hekimliklerine COVİD – 19 hızlı tanı testleri tedarik edilmeli ve bunun için gerekli altyapı ve eleman desteği istenmelidir. Tam teçhizatlı ambülansların da bu amaçla kullanılabileceği düşünülebilir.
b. Oksijen tüpleri ve nefes açıcı ekipmanlar başta olmak üzere, sağlık üniteleri Serum donanımı, ateş düşürücü, tedavi edici ilaçlar, ağrı kesiciler açısından desteklenmelidir.
c. Kara ve deniz ambülansları bu olağanüstü durum dikkate alınarak hem sayıca artırılmalı ve hem de salgına uygun olarak teçhiz edilmelidir.
d. Vaka sayısının İstanbul hastaneleri servislerinde yer bırakmayacak şekilde artabileceği öngörülerek ve Adalar’daki sağlık kurumlarının durumu dikkate alınarak, Adalar’daki otellerin, tercihan Anadolu Kulübü Otel bölümünün geçici yoğun bakım ünitesi olarak düzenlenmesi gündeme alınmalıdır.
e. Adalar’da ortaya çıkan COVİD 19 hastalarının kendilerinin (sağlık kurumları bu şekilde uygun gördüyse) ve tüm yakın çevrelerinin karantinaya alınmaları sağlanmalı ve bu kişilerin karantina kurallarına uymaları takip edilmelidir. COVİD 19 hastalarının temas etmiş olabilecekleri kişiler için takip telefon hattı kurulmalı ve bu kişilerin de kendilerini izolasyona almaları sağlanmalıdır.
5. Bilgilendirme, dayanışma ve paylaşma
a. Doğru ve güvenilir bilgi bu kriz sürecinde en önemli yardımcımız olacaktır. Adalarımızda başta sağlık altyapısının durumu olmak üzere, alınan koruyucu önlemler, enfekte ve karantina altındaki vaka sayıları belediye ve kaymakamlık tarafından (mümkünse tek bülten halinde) her gün paylaşılmalıdır. Heybeliada’da yaşanan son vaka, bu konuda ders çıkarılması gereken bir örnek olarak önümüzde durmaktadır.
b. Adalı hemşehrilerimize, karşılaşabilecekleri herhangi bir sorun ve ihtiyaçları için nerelere başvuracakları ve ne yapacaklarına ilişkin bilgilendirici bir metin hazırlanmalı, bu metin şartlara göre güncellenmeli, gerek Kaymakamlık gerekse de Adalar Belediyesi web siteleri ve sosyal mecralarından duyurulmalı, verilen telefonlar mutlaka yanıtlanabilir ve ulaşılabilir olmalıdır.
c. 65 yaş üstüne yönelik destek başlıklı kaymakamlık hizmetinin adalılardan gelecek talepleri karşılayabilme kapasiteleri ve hizmet standartları belirlenmeli, titizlikle takip edilmeli ve bu alanda yerel sivil toplum inisiyatiflerinden ve gönüllülerinden destek alınmalıdır.
d. Adalarımızda dezavantajlı gruplara ek olarak, yeni koşullarda işini aşını kaybetmiş insanların, ailelerin varlığı bir gerçektir. Bu gruplarla dayanışma yolları geliştirilmelidir. İlk önlem olarak sosyal yardım vakfı kaynakları değerlendirilebilir ve yeni durum dikkate alınarak muhtarlardan gelecek bilgiler doğrultusunda güncellenmelidir. Bu ve benzeri yapıların bağışlar yoluyla desteklenmesi de kolaylaştırılmalıdır.
e. Tüm dünyada yerel yönetimler ve gönüllü yerel inisiyatiflerle sivil toplumun ortak çalışmalarına vurgu öne çıkmakta ve salgınla mücadeledeki öneminin altı çizilmektedir. Adalarımız bu tarz çalışmaya Türkiye’de en çok hazır olan yerlerden biridir. Kendiliğinden ortaya çıkan yerel inisiyatifler cesaretlendirilmeli, kamu yönetimi ve yerel yönetim tarafından işbirliğine davet edilmeli ve koordine edilmelidir. Önlemlerin etkinliğinin böylelikle daha kolay sağlanabileceği ve denetlenebileceği unutulmamalıdır.
* Bu metin, içinde bulunduğumuz ve giderek ağırlaşmakta olan salgın günlerinde, Adalar’da kamu yönetimi-yerel yönetim ve sivil toplum katılımı ve birlikteliğine inanan ve kısa sürede mahalle ve sokak dayanışma-iletişim ağları oluşturan yaklaşık 700 Adalı tarafından hazırlanmıştır.
